Để quốc gia phát triển bền vững: "Không ai bị bỏ lại phía sau!"
Hội thảo “Giới thiệu báo cáo rà soát quốc gia tự nguyện của Việt Nam tại Diễn đàn chính trị cấp cao 2018”
Đó là khẳng định của TS. Phạm Hoàng Mai, Vụ trưởng Vụ Khoa học, Giáo dục, Tài nguyên và Môi trường thuộc Bộ Kế hoạch và Đầu tư, tại Hội thảo “Giới thiệu báo cáo rà soát quốc gia tự nguyện của Việt Nam tại Diễn đàn chính trị cấp cao 2018”. Hội thảo do Bộ Kế hoạch và Đầu tư phối hợp với Liên hợp quốc tại Việt Nam và Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ) tổ chức ngày 24/8, tại Hà Nội.
Nhiều mục tiêu nổi bật
Báo cáo Rà soát Quốc gia tự nguyện của Việt Nam đã nêu bật được 17 mục tiêu phát triển bền vững toàn cầu, được Việt Nam quốc gia hóa trong kế hoạch hành động thực hiện Chương trình nghị sự 2030. Việt Nam đã đưa ra 115 mục tiêu cụ thể để phù hợp với điều kiện và ưu tiên phát triển của quốc gia.
Trong những năm qua, Việt Nam đã đạt được một số thành tựu nổi bật như: Tăng trưởng GDP luôn ở mức cao, 6,7 - 6,8%; tỷ lệ nghèo đa chiều giảm từ 9,9% năm 2015 xuống dưới 7% năm 2017; tỷ lệ bao phủ bảo hiểm y tế đạt 86,4% (năm 2017); bình đẳng giới đã dần trở thành nội dung xuyên suốt trong tất cả các lĩnh vực chính trị - kinh tế - văn hóa - xã hội, tỷ lệ nữ đại biểu Quốc hội (nhiệm kỳ 2016-2021) chiếm 26,7%; tỷ lệ người dân được sử dụng nước hợp vệ sinh đạt 93,4% và hơn 99% các hộ gia đình Việt Nam đã được tiếp cận với điện lưới (năm 2016); tỷ lệ dân số sử dụng internet là 54,2% (năm 2017); các vấn đề về quản lý tài nguyên và môi trường cũng đã được cải thiện… “Quan điểm phát triển bền vững đã được Việt Nam lồng ghép xuyên suốt trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2011-2020 và giai đoạn 2016-2020. Tới đây, mục tiêu phát triển bền vững tiếp tục được lồng ghép trong Chiến lược phát triển kinh tế - xã hội giai đoạn 2021-2030 và giai đoạn 2021-2025”, TS. Phạm Hoàng Mai khẳng định.
Việt Nam là một trong 47 quốc gia trình bày rà soát quốc gia tự nguyện tại phiên họp của Diễn đàn chính trị cấp cao 2018 vì sự phát triển bền vững, tại New York.
Đánh giá về báo cáo Rà soát quốc gia tự nguyện của Việt Nam, TS. Michael Krakowski, Giám đốc Chương trình cải cách kinh tế vĩ mô và Tăng trường xanh của Tổ chức Hợp tác Phát triển Đức (GIZ), Cộng hòa Liên bang Đức khẳng định, không một quốc gia nào tự mình có thể đảm bảo được sự phát triển bền vững của cả hành tinh. Do đó, ông tin rằng, rà soát quốc gia tự nguyện sẽ đóng góp vào việc thúc đẩy chính sách và các thể chế của chính phủ; huy động sự hỗ trợ của nhiều bên và thiết lập quan hệ đối tác để thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững, trong đó có Việt Nam.
Còn theo bà Akiko Fujii, đồng chủ trì Nhóm Quản lý chương trình Liên hợp quốc tại Việt Nam chia sẻ, Việt Nam đã xây dựng thành công báo cáo rà soát quốc gia tự nguyện. Đây là một báo cáo toàn diện so với báo cáo của các quốc gia khác. Bên cạnh đó, Việt Nam cũng đã đạt được những tiến bộ đáng ghi nhận liên quan đến vấn đề xóa đói giảm nghèo.
Việt Nam là một trong những quốc gia chịu ảnh hưởng nặng nề của biến đổi khí hậu và các hiện tượng thiên tai bất thường, điều này sẽ tác động không nhỏ tới tiến trình thực hiện mục tiêu phát triển bền vững. Cùng với việc hội nhập sâu rộng vào nền kinh tế toàn cầu, Việt Nam dễ bị tác động bởi những biến động của kinh tế thế giới và đang phải đối mặt với những thách thức về môi trường, xã hội và các thách thức phi truyền thống khác. Trong khi đó, nhu cầu tài chính cho thực hiện các mục tiêu phát triển bền vững là rất lớn, ngân sách quốc gia thì hạn chế và nguồn hỗ trợ phát triển chính thức (ODA) bị thu hẹp. Do đó, để thực hiện mục tiêu phát triển bền vững, Việt Nam gặp rất nhiều trở ngại và khó khăn.
Không ai bị bỏ lại phía sau…
Để phát triển bền vững, đề xuất cho Việt Nam những giải pháp, bà Akiko Fujii cho rằng, không có mô hình nào phù hợp cho tất cả. Do đó, để thực hiện mục tiêu này, Việt Nam nên đưa ra những phương pháp, mô hình mang tính đổi mới, sáng tạo để vượt qua thách thức, khó khăn. Đặc biệt, phát triển bền vững phải giải quyết được các vấn đề, như: Khí hậu, giao thông, môi trường, y tế, xóa đói giảm nghèo… Tuy nhiên, bà Akiko Fujii cho rằng, xóa đói giảm nghèo vẫn là vấn đề vô cùng thách thức. Vì vậy, Việt Nam luôn phải ghi nhớ nguyên tắc “không bỏ ai ở lại phía sau”.
Bên cạnh đó, bà Akiko Fujii khẳng định tầm quan trọng của việc huy động sự tham gia rộng rãi của các tầng lớp trong xã hội, đặc biệt là tầng lớp thanh niên, cũng như việc tiếp tục cam kết chính trị cấp cao nhằm đạt được các mục tiêu phát triển bền vững. Đồng thời, khuyến nghị Chính phủ Việt Nam mạnh dạn áp dụng các giải pháp sáng tạo thay cho cách làm truyền thống và thiếu sự phối hợp.
Việc nâng cao hơn nữa chất lượng cơ sở dữ liệu là vô cùng quan trọng. Vì hiện nay chúng ta đang khó khăn trong liên kết dữ liệu phân bổ nguồn ngân sách với các hoạt động kinh tế. Hơn nữa, để thực hiện nguyên tắc “không bỏ lại ai ở phía sau” thì dữ liệu phải phân bổ chi tiết. Ngoài ra, Việt Nam cần tận dụng tất cả các cơ hội mà phát triển bền vững mang lại để đạt được những bước tiến mới, TS. Michael Krakowski bổ sung thêm giải pháp.
Đồng tình những giải pháp trên, TS. Phạm Hoàng Mai cho rằng, để thực hiện thành công mục tiêu phát triển bền vững, cần nâng cao nhận thức và hành động của toàn xã hội; huy động sự tham gia của cả hệ thống chính trị, cộng đồng doanh nghiệp, tổ chức đoàn thể xã hội, các đối tác phát triển…; tiếp tục thúc đẩy việc phối hợp giữa các bên liên quan.
Nhằm thực hiện thành công 17 mục tiêu phát triển bền vững, Việt Nam cần rất nhiều nguồn lực, cả về tài chính, kỹ thuật và con người cũng như phải tăng cường hợp tác quốc tế.
Ngày 16/7/2018, Đoàn đại biểu Việt Nam do ông Nguyễn Thế Phương, nguyên Thứ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư làm trưởng đoàn tham dự Diễn đàn chính trị cấp cao 2018 tại New York (Mỹ), với sự hỗ trợ của GIZ và Liên hợp quốc tại Việt Nam.