Cục Quản lý thị trường: Buôn lậu, gian lận thương mại vẫn rất phức tạp

Nhận định trên được ông Trịnh Văn Ngọc - Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương) đưa ra tại Hội nghị sơ kết công tác 6 tháng đầu năm và triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2018 của lực lượng Quản lý thị trường diễn ra ngày 2/8.

Theo ông Ngọc, trong 6 tháng đầu năm 2018, lực lượng Quản lý thị trường đã tích cực triển khai nhiều kế hoạch, giải pháp đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả, thu được nhiều kết quả quan trọng, tạo được chuyển biến tích cực.

Tuy nhiên, tình hình buôn lậu, sản xuất buôn bán hàng giả và gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp, đòi hỏi các lực lượng chức năng trong đó có lực lượng Quản lý thị trường phải tiếp tục tăng cường công tác kiểm tra, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm.

Tình hình buôn lậu, buôn bán hàng cấm, hàng nhập lậu vẫn diễn biến phức tạp, nhưng không còn công khai như trước đây, tập trung tại địa bàn các tỉnh biên giới Tây Nam (Long An, An Giang…), biên giới miền Trung (Quảng Trị, Hà Tĩnh, Nghệ An…), biên giới phía Bắc (Quảng Ninh, Lạng Sơn…).

Quang cảnh Hội nghị.

Trong đó, các mặt hàng nóng về buôn lậu như: rượu, bia, nước giải khát, bánh kẹo, đường ăn, xăng dầu, thuốc lá điếu, gia cầm, vải, quần áo may sẵn, mỹ phẩm, thực phẩm, hàng điện tử, pháo nổ, đồ chơi bạo lực.

Đáng chú ý, khu vực biên giới các tỉnh Tây Nam bộ, hoạt động vận chuyển tàng trữ, buôn bán thuốc lá điếu ngoại, đường cát diễn biến phức tạp và tinh vi, sử dụng nhiều loại phương tiện khác nhau, thậm chí thiết kế hầm bí mật trên xe để ngụy trang hàng lậu, hàng cấm lẫn với hàng hoá khác, chia nhỏ hàng hoá để vận chuyển nhiều lần, thường xuyên thay đổi tuyến đường, địa bàn hoạt động (riêng đối với mặt hàng thuốc lá nhập lậu, từ khi Bộ Luật Hình sự sửa đổi có hiệu lực từ ngày 1/1/2018, việc vận chuyển bằng xe gắn máy có chiều hướng gia tăng; các đối tượng chia nhỏ số lượng vận chuyển mỗi chuyến từ 500 bao đến dưới 1.500 bao để tránh bị xử lý hình sự).

Đại diện Cục Quản lý thị trường đánh giá tình hình gian lận thương mại vẫn diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi, các hành vi gian lận chủ yếu là quay vòng hoá đơn để hợp thức hoá hàng lậu; kê khai giá trên hoá đơn bán hàng để giảm thuế giá trị gia tăng; gian lận về đo lường, chất lượng xăng dầu, phân bón, sang chiết gas trái phép; sản xuất hàng hoá chưa được phép lưu hành, sử dụng phương tiện không có tem kiểm định…

Bên cạnh đó, hoạt động sản xuất, buôn bán, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng chủ yếu tập trung vào các mặt hàng: tân dược, mỹ phẩm, thực phẩm, thực phẩm chức năng, dược liệu và vị thuốc y học cổ truyền, quần áo, đồ thời trang, đồ gia dụng, điện tử-điện máy, hàng tiêu dùng, phân bón, xe đạp điện, xe máy điện...

Ông Ngọc cho biết, tuy lực lượng chức năng thường xuyên kiểm tra, xử lý nhưng do hàng hoá có chất lượng không cao, giá thành rẻ, gia công với chi phí thấp nên tình trạng này vẫn chưa ngăn chặn được triệt để.

Lấy dẫn chứng, vị này cho biết, với hàng hoá đòi hỏi sử dụng công nghệ cao, các đầu nậu thường đặt sản xuất, gia công ở nước ngoài sau đó chuyển về Việt Nam tiêu thụ, trong khi hàng hoá có mẫu mã đơn giản, giá rẻ phù hợp với một bộ phận dân số thu nhập thấp thường được sản xuất ngay trong nước, tại các khu công nghiệp, làng nghề được trà trộn với hàng thật hoặc đưa về vùng sâu, vùng xa tiêu thụ.

Bên cạnh đó, một số hàng hoá có dấu hiệu giả các nhãn hiệu nổi tiếng bày bán công khai nhưng khó xử lý vì không có chủ sở hữu nhãn hiệu tại Việt Nam hoặc chủ sở hữu nhãn hiệu không tích cực hợp tác. Hoạt động buôn bán hàng qua mạng Internet diễn ra rất phổ biến nhưng chưa được kiểm soát hiệu quả, hàng giả, hàng kém chất lượng bị trà trộn, ảnh hưởng đến quyền lợi người tiêu dùng…

Vi phạm về an toàn thực phẩm vẫn phức tạp: tình hình kinh doanh thực phẩm có chứa chất phụ gia không được phép sử dụng vẫn tồn tại và rất khó truy xuất nguồn gốc; hoạt động sản xuất, vận chuyển, kinh doanh các mặt hàng là lương thực, thực phẩm không rõ nguồn gốc, không đảm bảo an toàn thực phẩm vẫn diễn ra khá phổ biến, tiềm ẩn nhiều nguy cơ ảnh hưởng tới an toàn sức khoẻ người tiêu dùng.

Kết luận tại Hội nghị, Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải yêu cầu, lực lượng QLTT cần tăng cường triển khai cao điểm kiểm tra, kiểm soát, chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trên địa bàn thành phố trước, trong và sau Tết nguyên đán 2019.

Đối với các Đội QLTT có địa bàn giáp ranh với các tỉnh, Thứ trưởng Đỗ Thắng Hải chỉ đạo chủ động công tác nắm tình hình, theo dõi các luồng tuyến, nhằm đấu tranh có hiệu quả công tác chống vận chuyển, buôn bán hàng hóa nhập lậu, hàng giả, gian lận thương mại... nhất là với mặt hàng thuốc lá điếu nhập lậu, pháo nổ, đường cát...

Trong 6 tháng đầu năm, lực lượng Quản lý thị trường cả nước kiểm tra 79.284 vụ; phát hiện, xử lý 52.147 vụ vi phạm, với tổng số thu nộp ngân sách 282,4 tỷ đồng. Trong đó, có những lĩnh vực mặt hàng đạt kết quả cao, góp phần bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng và các doanh nghiệp sản xuất kinh doanh chân chính như: Về an toàn thực phẩm, lực lượng Quản lý thị trường đã xử lý 4.663 vụ vi phạm; xử phạt 11,2 tỷ đồng, trị giá tang vật thu giữ trên 8,9 tỷ đồng.

Về mặt hàng phân bón, lực lượng Quản lý thị trường kiểm tra 728 vụ; phát hiện, xử lý 367 vụ vi phạm; xử phạt vi phạm hành chính trên 2,6 tỷ đồng; buộc tái chế gần 42 tấn phân bón có chất lượng không phù hợp với tiêu chuẩn công bố áp dụng…

Về buôn bán, vận chuyển thuốc lá lậu, lực lượng Quản lý thị trường cả nước đã kiểm tra trên 4.908 lượt; phát hiện, xử lý 2.342 vụ vi phạm, tổng số tiền xử phạt vi phạm hành chính trên 8,9 tỷ đồng; tịch thu gần 390.000 bao thuốc lá các loại, thu giữ 7 xe ô tô, 89 xe máy, 5 phương tiện khác và chuyển cơ quan công an 16 vụ.

Mặt hàng xăng dầu, ngành Quản lý thị trường đã kiểm tra 1.412 lượt; phát hiện, xử lý 722 vụ vi phạm; xử phạt vi phạm hành chính trên 5,1tỷ đồng. Tịch thu 28 cột đo xăng dầu (cột đôi), 28 chứng chỉ kiểm định phương tiện đo; Tước quyền sử dụng Giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh 13 cửa hàng kinh doanh xăng dầu vi phạm, đình chỉ hoạt động 10 cửa hàng. Về mặt hàng khí dầu mỏ hoá lỏng (LPG), đã kiểm tra 1.600 lượt; phát hiện, xử lý 482 vụ; xử phạt vi phạm hành chính gần 4 tỷ đồng.Thu giữ 2.204 bình LPG 12 kg, 17.354 chai LPG mini...