Cách ly tại nhà vì dịch Covid-19 có khiến dân số thế giới tăng?

Nhiều người cho rằng cách ly tại nhà sẽ khiến dân số thế giới bùng nổ (Ảnh: PA)

Bài liên quan

Các nhà nghiên cứu Trung Quốc: Virus SARS-CoV-2 (Covid-19) có thể có biến thể mới

Mỹ: Xuất hiện các trạm xét nghiệm virus SARS-CoV-2 giả

Chi phí xét nghiệm Covid-19 tại các nước trên thế giới như thế nào?

Tại sao nhân viên y tế tại Đảo quốc sư tử tránh lây nhiễm Covid-19 được tối đa?

Tỷ lệ sinh khó tăng

Bộ trưởng Tài chính Mỹ, Steve Mnuchin cảnh báo về các kịch bản thảm khốc và tỷ lệ thất nghiệp 20% có thể xảy ra. Các cặp vợ chồng có công việc dễ bị tổn thương trong nền kinh tế này có thể sẽ nghĩ lại về kế hoạch sinh con.

Bên cạnh đó, khả năng nhiều cặp vợ chồng ly hôn có thể là một lý do khiến tỷ lệ sinh sẽ không tăng hậu đại dịch. Một quan chức phụ trách đăng ký kết hôn ở Trung Quốc cho biết, các vụ ly hôn liên quan tới cách ly tại nước này tăng vọt. Điều này cho thấy việc dành nhiều thời gian cạnh nhau trong bốn bức tường có thể có hại cho mối quan hệ vợ chồng hơn là có lợi.

Lấy ví dụ nghiên cứu qua những trận bão tuyết tại Mỹ cho thấy tỷ lệ sinh tăng sau đó chín tháng là phổ biến. Tiến sĩ Renee Wellenstein, chuyên gia y khoa chức năng ở New York cho biết ở miền Đông Bắc Mỹ, nhiều trẻ em chào đời vào cuối mùa Hè và mùa Thu.

Các nghiên cứu khác cũng chứng minh kết luận của bà Wellstein là đúng. Theo nghiên cứu năm 2017 của các nhà khoa học Đại học Texas và Johns Hopkins, các cơn bão nhỏ có thể gây mất điện và ảnh hưởng tích cực trong tăng tỷ lệ sinh. Tuy nhiên, cơn bão lớn có thể gây chết người hay tàn phá nhà cửa thì có ảnh hưởng tiêu cực, làm giảm tỷ lệ sinh.

Các nhà nhân khẩu học Mỹ cho rằng tỷ lệ sinh sẽ giảm sau đại dịch Covid-19 (Ảnh: CNN)

Một bài báo đăng trên Viện nghiên cứu gia đình của học giả Lyman Stone chia sẻ rằng: “Ốm đau, cách ly và tử vong đều có ảnh hưởng lớn tới việc thụ thai, mang thai và sinh nở. Nghiên cứu học thuật trước đó chỉ ra rằng, các sự kiện có tỷ lệ tử vong cao như nạn đói, động đất, đợt nóng, dịch bệnh đều làm giảm tỷ lệ sinh chín tháng sau đó”.

Qua các nghiên cứu xu hướng sinh đẻ sau các thảm họa gần đây, như bão Maria và Katrina ở Mỹ cũng như dịch Ebola năm 2015 ở Liberia, hai nhà khoa học Sierra Leone và Guinea của Stone đều cho kết quả tỷ lệ sinh giảm đáng kể.

Ngược lại, những sự kiện như khủng hoảng tên lửa Cuba và vụ đánh bom thành phố Oklahoma ở Nhật Bản có thể làm tỷ lệ sinh cao hơn. Một phần do ảnh hưởng tới tâm lý người Mỹ, khiến các cặp vợ chồng có xu hướng gần nhau hơn.

Tuy nhiên, trong bối cảnh đại dịch Covid-19 hiện nay, tỷ lệ sinh khó có thể tăng sau chín tháng nữa. Đại dịch hiện nay gây nhiều căng thẳng cho các cặp vợ chồng.

Chứa đựng nhiều rủi ro

Đối với những người vẫn muốn sinh con thì bà Wellenstein cho rằng hoàn toàn không nên vì rất nhiều điều các nhà nghiên cứu chưa biết hết về Covid-19. “Bạn có thể trì hoãn thụ thai và mang bầu”, bà Wellenstein khuyên.

Có nhiều yếu tố rủi ro, trước hết là không có dịch vụ chăm sóc thai phụ ở nhiều khu vực vì các bệnh viện đều ưu tiên nguồn lực để giúp bệnh nhân nhiễm virus SARS-CoV-2.

Với phụ nữ đã mang thai trước đó, mỗi lần tới bệnh viện trong đại dịch sẽ tăng thêm rủi ro mắc bệnh. Bà Wellenstein nói: “Việc mắc bệnh truyền nhiễm trong thời kỳ mang thai sẽ không tốt vì có thể gây tác động tiềm tàng với đứa trẻ. Phải vào viện cũng khiến thai phụ gặp rủi ro”.

Dù khoa học chưa kết luận về việc lây truyền virus SARS-CoV-2 qua nhau thai nhưng không ai đủ dũng cảm để thử rủi ro.

Theo các chuyên gia, mang thai và sinh con trong đại dịch Covid-19 sẽ gặp nhiều rủi ro hơn (Ảnh: CNN)

Nghiên cứu gần đây đăng trên tạp chí Nhi khoa JAMA cho thấy trong 33 phụ nữ mang thai nhiễm SARS-CoV-2 thì chỉ có ba người sinh ra đứa trẻ xét nghiệm dương tính trong tuần đầu tiên. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng ba em bé nhiễm virus sau khi sinh ra chứ không phải từ trong bụng mẹ.

Tiến sĩ Andrew Whitelaw, giáo sư danh dự y khoa sơ sinh tại Đại học Briston, chia sẻ: “Vì mọi trẻ sơ sinh đều có xét nghiệm nước ối và máu ở dây rốn âm tính với Covid-19 nên nó là bằng chứng cho thấy virus không truyền từ mẹ sang bào thai qua nhau thai”.

Tuy vậy, các bác sĩ vẫn lo về khả năng mẹ khiến con nhiễm virus sau khi sinh. Tiến sĩ Leana Wen, cựu thành viên y tế tại thành phố Baltimore, cho biết, bà sợ nhiễm bệnh và lây cho con. Bà Wen mang thai 39 tuần và cho biết sẽ đeo khẩu trang khi sinh con. Con sinh ra đã ốm thì sẽ nặng hơn do chưa có hệ miễn dịch hoàn chỉnh và trẻ sơ sinh thì rất yếu ớt.

Trung tâm Phòng ngừa và Kiểm soát dịch bệnh Mỹ (CDC) khuyến nghị ngăn cách bà mẹ nhiễm virus và con mới chào đời.

Vào tháng trước, Tổng thống Ukraine, Volodymyr Zelensky trong một lần xuất hiện trên truyền hình, cũng giống như hầu hết các nhà lãnh đạo thế giới khác, đã yêu cầu công dân của mình ở nhà trong tình hình đại dịch diễn biễn phức tạp. Tuy nhiên, ông không quên kêu gọi công dân của mình tận dụng thời gian cách ly này để tăng dân số, bằng cách sinh thêm em bé.

Hiện vẫn còn quá sớm để dự báo về tỷ lệ sinh sau đại dịch Covid-19. Vẫn chưa ai biết đại dịch năm nay có lặp lại hay không và tác động thế nào tới người trẻ cũng như kinh tế toàn cầu.

Lịch sử cho thấy tỷ lệ sinh tăng vọt sau thảm kịch. Ví dụ như Mỹ có cả một thế hệ Baby Boom sinh từ năm 1946 đến 1964 sau Chiến tranh Thế giới thứ hai. Các học giả cho rằng có nhiều nguyên nhân nhưng nhìn chung đều cho rằng sau những biến động như đại suy thoái hay Chiến tranh Thế giới thứ hai, các cặp vợ chồng thấy tình hình khả quan hơn và có thể nuôi con khi nền kinh tế thịnh vượng, bình ổn trở lại.

Mặc dù Giáo sư Stone cho rằng Covid-19 có thể khiến tỷ lệ sinh sụt giảm trong ngắn hạn nhưng ông cho rằng tỷ lệ này có thể bật tăng trở lại trong một tới 5 năm tới. Còn bà Wellenstein thì cho rằng, tỷ lệ mang thai có thể tăng sau vài tháng đại dịch kết thúc.