Các đối tượng đánh nam sinh lớp 10 tử vong sẽ bị xử lý tội danh gì?

Ngày 15/7, Phòng Cảnh sát Hình sự Công an tỉnh Hải Dương đã bắt khẩn cấp Phạm Quốc Cường, Phạm Văn Trang, Nguyễn Thành Long, đều sinh năm 2005, cùng ở xã Đông Xuyên (huyện Ninh Giang, tỉnh Hải Dương) để điều tra về tội giết người. Nạn nhân trong vụ án là em Đặng Văn H (sinh năm 2006, ở thôn Đồng Hội, xã Hồng Phong, huyện Ninh Giang).

Theo thông tin điều tra bước đầu, do biết H tán tỉnh người yêu của mình nên Cường đã rủ Trang, Long đi tìm để đánh nhưng không thành. Khoảng 20 giờ ngày 11/7, nhóm của Cường đến nhà văn hóa thôn Đồng Hội. Thấy em H đang hướng dẫn cho thiếu nhi trong thôn sinh hoạt hè tại sân nhà văn hóa thì Long và Trang vào gọi ra ngoài rồi đấm, đá vào vùng đầu, mặt, bụng… khiến nam sinh này tử vong.

3 đối tượng bị bắt khẩn cấp để điều tra hành vi đánh nam sinh lớp 10 tử vong

Xác định tội danh bằng chứng cứ và nhận thức hành vi

Trao đổi với PV báo Tuổi trẻ Thủ đô về những băn khoăn của bạn đọc, Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) nêu quan điểm: Đây là hành vi vi phạm pháp luật nghiêm trọng của nhóm thanh thiếu niên. Hành vi đánh hội đồng của nhóm đối tượng gây ra hậu quả làm nạn nhân tử vong có dấu hiệu cấu thành tội “Giết người” theo quy định Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015, sửa đổi, bổ sung năm 2017 hoặc tội “Cố ý gây thương tích” theo quy định tại điểm a khoản 4 Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015.

Cơ quan điều tra sẽ làm rõ hành vi khách quan và ý thức chủ quan của các đối tượng gây án để xác định tội danh "Giết người" hay "Cố ý gây thương tích". Cấu thành tội phạm của tội giết người và cố ý gây thương tích khác nhau về khách thể xâm hại, động cơ mục đích, yếu tố lỗi và hậu quả.

Theo quy định của pháp luật thì với tội "Giết người" và "Cố ý gây thương tích" dẫn đến hậu quả chết người đều có thể có hậu quả giống nhau là nạn nhân tử vong. Tuy nhiên tùy thuộc vào mục đích thực hiện hành vi, nhận thức của đối tượng thực hiện hành vi, yếu tố lỗi trong mặt chủ quan của tội phạm và tùy từng vụ việc cụ thể, đối tượng thực hiện hành vi sẽ bị xử lý về tội cố ý gây thương tích hay tội giết người.

Cơ quan điều tra sẽ làm rõ nhiều yếu tố để xác định ý thức chủ quan của nhóm đối tượng này thông qua hành vi khách quan như: Tương quan lực lượng giữa hai bên, tầm vóc, sức khỏe của đối tượng gây án; Hành vi được thực hiện như thế nào, khả năng tự vệ của nạn nhân. Trên cơ sở đó sẽ xác định các đối tượng này có động cơ mục đích tước đoạt tính mạng của nạn nhân hay không? Đối tượng đánh vào những vùng hiểm yếu của nạn nhân như vậy, nhiều người cùng đánh vào những vùng hiểm yếu như vậy có nhận thức được rằng hành vi có thể dẫn đến chết người hay không?

Trường hợp kết quả điều tra cho thấy, các đối tượng này có mục đích tước đoạt tính mạng của nạn nhân hoặc biết hành vi của mình có thể nguy hiểm đến tính mạng của nạn nhân nhưng vẫn cố ý thực hiện hành vi và bỏ mặc hậu quả chết người có thể xảy ra thì hành vi này có thể xử lý hình sự về tội Giết người theo quy định tại Điều 123 Bộ luật Hình sự.

Nơi xảy ra vụ án mạng đau lòng

Trường hợp kết quả điều tra, xác minh cho thấy các đối tượng không có động cơ mục đích giết người, không nhận thức được rằng hành vi của mình có thể dẫn đến chết người, hậu quả chết người là ngoài ý chí chủ quan của đối tượng gây án thì cơ quan điều tra sẽ khởi tố vụ án hình sự về tội cố ý gây thương tích theo quy định tại Điều 134 Bộ luật Hình sự.

Việc quyết định xử lý nhóm đối tượng này về tội giết người hay tội cố ý gây thương tích là rất quan trọng, phải căn cứ vào các chứng cứ được thu thập hợp pháp để đánh giá sự thật khách quan, trên cơ sở lý luận về cấu thành tội phạm của hai tội danh này để xác định xử lý các đối tượng về tội danh nào mới đúng pháp luật, không oan sai.

Từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự

Điều đáng chú ý là trong vụ việc này, các đối tượng gây án đều là người dưới 18 tuổi nhưng đã đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự. Bởi vậy, các đối tượng này sẽ được áp dụng chính sách về người dưới 18 tuổi phạm tội.

“Trong sự việc này, cả Phạm Quốc Cường, Phạm Văn Trang, Nguyễn Thành Long đều trên 16 tuổi. Theo quy định tại khoản 1 Điều 12 Bộ luật Hình sự 2015 thì người từ đủ 16 tuổi trở lên phải chịu trách nhiệm hình sự về mọi loại tội phạm. Như vậy, cả 3 đối tượng trên đều đủ tuổi chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của pháp luật”, Tiến sĩ Đặng Văn Cường nhận định.

Tiến sĩ, luật sư Đặng Văn Cường, Trưởng văn phòng luật sư Chính Pháp

Tuy nhiên, luật sư Cường cũng cho biết, người dưới 18 tuổi chưa phát triển đầy đủ về thể chất và tinh thần, nhận thức còn bồng bột, dễ bị kích động, thiếu kiểm soát cảm xúc nên việc xử lý đối với trường dưới 18 tuổi phạm tội sẽ có những quy định đặc thù trên cơ sở chính sách, pháp luật hình sự.

Nguyên tắc xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội chủ yếu nhằm mục đích giáo dục, giúp đỡ họ sửa chữa sai lầm, phát triển lành mạnh, trở thành công dân có ích cho xã hội.

Khi xử lý hình sự đối với người dưới 18 tuổi phạm tội, có ba cấp độ xử lý đó là miễn trách nhiệm hình sự đi kèm với đó là thực hiện các biện pháp giám sát, giáo dục như khiển trách; Hòa giải cộng đồng; Giáo dục tại xã, phường, thị trấn. Cấp độ thứ hai là giáo dục tại trường giáo dưỡng. Cấp độ cuối cùng là sử dụng các hình phạt như cảnh cáo, phạt tiền, cải tạo không giam giữ và tù có thời hạn.

“Các đối tượng Cường, Trang, Long không đủ điều kiện để được miễn trách nhiệm hình sự và thực hiện các biện pháp giám sát, giáo dục theo quy định tại Điều 91 Bộ luật Hình sự 2015. Tòa án sẽ áp dụng hình phạt tù có thời hạn nếu xét thấy việc giáo dục tại trường giáo dưỡng không đảm bảo tính răn đe, phòng ngừa.

Vụ án mà đối tượng gây án và nạn nhân đều là người dưới 18 tuổi là rất đau lòng, rất đáng tiếc, trong đó có phần trách nhiệm của gia đình, nhà trường và xã hội trong việc quản lý, giáo dục các em.

Bởi vậy, khi xử lý đối với người dưới 18 tuổi phạm tội thì các cơ quan tiến hành tố tụng phải căn cứ về chính sách hình sự và các quy định pháp luật về xử lý người dưới 18 tuổi phạm tội để thể hiện sự khoan hồng, nhân đạo của pháp luật, giúp người phạm tội có cơ hội nhận ra lỗi lầm và sửa chữa lỗi lầm của mình" luật sư Cường phân tích.

Cũng theo Tiến sĩ luật học, Khoản 1 Điều 101 Bộ luật Hình sự 2015 quy định, đối với người từ đủ 16 đến dưới 18 tuổi khi phạm tội, nếu điều luật được áp dụng quy định hình phạt tù chung thân hoặc tử hình thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá 18 năm tù, nếu là tù có thời hạn thì mức hình phạt cao nhất được áp dụng không quá ba phần tư mức phạt tù mà điều luật quy định.

“Như vậy, trường hợp nhóm đối tượng trên bị kết tội theo khoản 1 Điều 123 Bộ luật Hình sự 2015 thì mức phạt tù được áp dụng thay vì tù từ 12 đến 20 năm, tù chung thân hoặc tử hình sẽ được giảm xuống còn từ 9 đến 18 năm. Trường hợp nhóm đối tượng trên bị kết tội theo khoản 4 Điều 134 Bộ luật Hình sự 2015 thì thay vì tù từ 7 đến 14 năm sẽ được giảm xuống còn từ 5 đến 10 năm”, ông Cường phân tích.

Nạn nhân trong vụ chồng sát hại vợ và người tình ở Tuyên Quang cũng có lỗi

Hải Phòng: Trả giá đắt sau khi gây án mạng trong bữa liên hoan

Chuyện hy hữu: Hai đối tượng trộm xe lu ở Nghệ An mang ra Hà Nội bán

Nghệ An: Án mạng khiến 4 người thương vong lúc rạng sáng