Bảo đảm quyền của phụ nữ trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Ngày 23/2, Hội Liên hiệp Phụ nữ (LHPN) thành phố Hà Nội tổ chức Hội nghị lấy ý kiến đóng góp vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi), với sự tham dự của đại diện các sở, ngành; Hội Phụ nữ quận, huyện, thị xã.

Chủ tịch Hội Liên hiệp Phụ nữ thành phố Hà Nội Lê Kim Anh phát biểu tại hội nghị

Trên cơ sở nghiên cứu kỹ các nội dung của dự thảo, tại hội nghị, các đại biểu cơ bản nhất trí về chủ trương sửa đổi Luật Đất đai; Đồng thời tập trung thảo luận đóng góp sâu về các điều, khoản có liên quan trực tiếp đến phụ nữ, gia đình, trẻ em, bình đẳng giới; Các nội dung liên quan đến quyền, nghĩa vụ của phụ nữ với vai trò là người sử dụng đất; Trình tự, thủ tục thu hồi đất, cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà và tài sản khác gắn liền với đất; Về người sử dụng đất, hộ gia đình sử dụng đất.

Bà Nguyễn Thu Hà, Phó Chủ tịch Hội nữ doanh nghiệp nhỏ và vừa thành phố Hà Nội, cho biết, thời gian qua, nhiều nữ doanh nghiệp đi vay vốn để khởi nghiệp nhưng giấy tờ nhà đất lại chỉ đứng tên chồng nên họ không thể vay vốn được.

Liên quan đến vấn đề cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mang tên cả vợ và chồng, PGS.TS Nguyễn Thị Nga, Phó Trưởng Khoa Pháp luật Kinh tế - Đại học Luật Hà Nội, cho rằng, Luật Đất đai 2013 quy định cả vợ và chồng cùng đứng tên trên Giấy chứng nhận đã làm tăng tỷ lệ Giấy chứng nhận có cả tên vợ và chồng, bảo đảm quyền của phụ nữ nói riêng và quyền của người sử dụng đất nói chung, tạo cơ hội cho phụ nữ chủ động tham gia các hoạt động kinh tế - xã hội. Tuy nhiên, trên thực tế, việc cấp Giấy chứng nhận chỉ có tên người chồng với đối tượng là hộ gia đình và đối tượng là vợ và chồng có chung quyền sử dụng đất vẫn còn nhiều (khoảng 12 triệu Giấy chứng nhận). Nguyên nhân do nguồn lực của Nhà nước còn hạn chế trong triển khai cấp đổi, người dân không nắm rõ các quy định pháp luật để có yêu cầu cấp đổi.

Đại biểu nêu ý kiến góp ý vào Dự thảo Luật Đất đai (sửa đổi)

Tại khoản 4 Điều 98 Luật Đất đai 2013 quy định “Việc cấp đổi Giấy chứng nhận đã cấp chỉ ghi họ, tên của vợ hoặc chồng thì được cấp đổi sang Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng nếu có yêu cầu”; Được giữ nguyên tại khoản 4 Điều 143 Dự thảo Luật Đất đai. Pháp luật cũng không có cơ chế bắt buộc phải đổi Giấy chứng nhận, vô hình chung làm mất ý nghĩa của quy định cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất phải ghi tên của họ, tên vợ và họ, tên chồng. Do đó, đa số các đại biểu cho rằng, việc ghi cả họ, tên vợ và họ, tên chồng trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là quyền đương nhiên, chứ không cần xuất phát từ “nếu có yêu cầu”. Các đại biểu đề nghị cần mở rộng chủ thể được hưởng chính sách bồi thường và hỗ trợ đến những người trực tiếp sử dụng đất, hay có sự ảnh hưởng trực tiếp khi bị thu hồi đất.

Các đại biểu cũng đề xuất, các cơ quan chức năng cần có sự phối hợp để hỗ trợ phụ nữ trong công tác cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất; Dự thảo cần có sự điều chỉnh để phù hợp với các luật khác liên quan; Quy định cụ thể việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, thu hồi đất và bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi nhà nước thu hồi đất; Quy định quản lý, sử dụng các loại đất; phát huy vai trò giám sát..., bảo đảm quyền lợi của người sử dụng đất.

Tại hội nghị, Chủ tịch Hội LHPN Hà Nội Lê Kim Anh cảm ơn những ý kiến đóng góp đầy tâm huyết của các đại biểu tham dự hội nghị. "Các ý kiến đóng góp tại hội nghị sẽ được Hội LHPN Hà Nội tổng hợp chuyển cấp trên gửi đến các cơ quan chức năng có thẩm quyền, góp phần vào quá trình hoàn thiện dự thảo, giúp luật sau khi ban hành bảo đảm tính khả thi, phù hợp với thực tiễn và đảm bảo quyền lợi của phụ nữ", bà Lê Kim Anh cho hay.