“Bà hỏa” ẩn mình tại các chung cư cũ - Bài 2: Phòng cháy từ mọi phía

Tập huấn công tác phòng cháy chữa cháy cho người dân. Ảnh minh họa

Bài liên quan

"Bà hoả" ẩn mình tại các chung cư cũ - Bài 1: Phập phồng nỗi sợ

Bộ Xây dựng đề xuất làm phòng lánh nạn tại các chung cư

Bổ sung các thiết bị chữa cháy

Theo khảo sát của phóng viên, hầu hết chung cư xây dựng trước năm 1975 không áp dụng các tiêu chuẩn đảm bảo an toàn PCCC. Nhiều công trình không đảm bảo các điều kiện giao thông, nguồn nước phục vụ cho xe chữa cháy, giải pháp ngăn cháy, lối thoát nạn… Chưa kể các trang thiết bị cơ bản như: Hệ thống đường ống, dây dẫn cứu hỏa; bình cứu hỏa di động; hệ thống báo cháy … hầu như không có.

“Tuềnh toàng” trong việc an toàn PCCC đang đặt các chung cư cũ vốn đã xuống cấp nghiêm trọng trước nguy cơ cháy nổ cao. Đáng kể, diễn biến cháy nổ sẽ còn phức tạp khi vẫn thiên về “chữa cháy hơn phòng cháy”.

Cho ý kiến về vấn đề này, KTS Phạm Thanh Tùng, Chánh Văn phòng Hội Kiến trúc sư Việt Nam cho rằng: giải pháp khả thi cuối cùng để đảm bảo an toàn cho người dân tại các chung cư cũ là cải tạo, xây mới hoàn toàn. Việc này càng được đẩy nhanh tiến độ thì người dân càng đỡ khổ. Chung góc nhìn, GS Đặng Hùng Võ, nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường cho rằng, các nhà quản lý cần phải gấp rút làm đúng bổn phận chức năng của mình, nhanh chóng tái thiết chung cư cũ, phân bổ nguồn kinh phí nhất định để tu bổ các trang thiết bị PCCC căn bản cho người dân.

Tuy nhiên, thực tế, dù đã được tranh luận, bàn bạc hơn 10 năm nay nhưng việc cải tạo chung cư cũ hầu như… không động đậy. Các chung cư ngày càng xuống cấp, những hiểm họa từ “ bà hỏa” chực chờ người dân mỗi ngày.

Năm 2018, được biết, Hà Nội đã thông qua chủ trương dùng 180 tỷ đồng từ ngân sách để khắc phục vi phạm về PCCC tại các tòa nhà tái định cư. Trước mắt, cơ quan chức năng sẽ thay thế, sửa chữa các trang thiết bị hỏng hóc (dự trù 92 tỷ đồng), sau đó bổ sung các thiết bị mà trước đây chưa có theo quy chuẩn PCCC mới (dự trù 88 tỷ đồng). Còn đối với chung cư cũ, có vẻ như bài toán vẫn thiên về xây mới, dù không rõ ngày đó là bao xa.

Người dân cần chủ động

Đi tìm giải pháp để khắc phục tình trạng PCCC tại các chung cư cũ, nhiều ý kiến chuyên gia cho rằng, với địa thế khó tiếp cận, hệ thống trang thiết bị phòng cháy không có thì phải đầu tư trang thiết bị chữa cháy.

Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TP HCM kiến nghị, cần trang bị máy bay trực thăng chữa cháy cho Sở Cảnh sát PCCC TP HCM và Hà Nội để đáp ứng yêu cầu chữa cháy nhà cao tầng trên địa bàn.

Ngoài ra, cần coi trọng huấn luyện việc lực lượng tự vệ, dân phòng và người dân sống trong nhà chung cư thuần thục trong công tác phòng cháy và chữa cháy, thực hiện đúng nguyên tắc "4 tại chỗ", để hạn chế tình trạng hoảng loạn khi xảy ra cháy nổ - một trong những nguyên nhân gây tổn thất không đáng có.

Thực tế hiện nay cho thấy ý thức của người dân trong việc đảm bảo an toàn PCCC là một vấn đề đáng lo ngại. Dù lực lượng chức năng vẫn thường xuyên tập huấn, tuyên truyền thế nhưng vẫn có những người dân ý thức rất kém. Tháng 4/2018, một người dân tại tập thể Thành Công, quận Ba Đình (Hà Nội) đã đốt vàng mã ngay góc cầu thang khu tập thể nhà D3, ngọn lửa cháy lớn choán hết lối hành lang lên cầu thang. Rất may, hỏa hoạn đã không xảy ra nhưng sự việc khiến người dân nơi đây vô cùng bức xúc. Điều đáng nói theo người dân nơi đây, hành động này đã diễn ra nhiều lần, dù được nhắc nhở nhưng không có tác dụng.

Trung tá Trần Văn Hùng, Trưởng Phòng Cảnh sát PCCC số 9 cho hay: Đơn vị luôn xác định phương châm “chữa cháy tại chỗ” và “nước xa không cứu được lửa gần” là quan trọng số 1. Trong suốt thời gian qua, Phòng Cảnh sát PCCC số 9 đã chủ động tuyên truyền, mở các lớp tập huấn nâng cao kỹ năng thoát nạn, chữa cháy. Đây là yếu tố quan trọng quyết định, kiềm chế cháy nổ.

Tuy nhiên, để người dân nâng cao ý thức PCCC cho chính bản thân là câu chuyện không hề đơn giản. Bởi thực tế, tại các buổi tập huấn an toàn PCCC cho người dân, hầu hết chỉ toàn người già và trẻ em, không mấy khi tập hợp đầy đủ được các tầng lớp cư dân, mặc dù lực lượng Cảnh sát PCCC đã thông báo và thường xuyên tổ chức vào cuối tuần hoặc ngày nghỉ.

“Nếu như ý thức người dân chưa cao thì sinh sống ở bất cứ tòa nhà nào dù đầy đủ an toàn PCCC, cũng tiềm ẩn nguy cơ cháy. Đôi khi chỉ cần sơ ý hút thuốc vứt vào hố xả rác, đốt vàng mã, thắp hương khi không chú ý hoặc khóa cửa đi chơi thì cũng có thể gây hỏa hoạn.

Vì thế, người dân cần có ý thức tự mình nâng cao trách nhiệm với nhiệm vụ an toàn PCCC. Mỗi người phải biết sử dụng bình chữa cháy xách tay để khi phát hiện đám cháy nhỏ biết dập tắt, ngăn cháy thành ngọn lửa lớn…”, trung tá Hùng cho hay.