Vùng đồng bào dân tộc thiểu số Thủ đô ngày càng khởi sắc

Phát triển toàn diện kinh tế, xã hội

TP Hà Nội có diện tích tự nhiên 3.329km², có 30 quận, huyện, thị xã; 579 xã, phường, thị trấn. Dân số toàn TP hiện nay gần 9 triệu người, trong đó có trên 107 nghìn người dân tộc thiểu số (DTTS), thuộc 50/53 thành phần DTTS chiếm khoảng 1,3% dân số toàn TP.

Đồng bào DTTS sinh sống đan xen cùng người dân tộc Kinh ở tất cả 30/30 quận, huyện, thị xã, trong đó dân tộc Mường chiếm 57,71%, dân tộc Tày 17,81%, dân tộc Thái 6,61%, dân tộc Nùng 5,85%, dân tộc Dao 4,32%; còn lại là các DTTS khác.

Đồng bào DTTS của TP cư trú tập trung theo cộng đồng tại 119 thôn, thuộc 14 xã của 5 huyện: Ba Vì, Thạch Thất, Quốc Oai, Mỹ Đức, Chương Mỹ với trên 55.000 người chủ yếu là dân tộc Mường và dân tộc Dao, chiếm 51% người DTTS toàn TP.

Đồng chí Trần Sỹ Thanh, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Hà Nội trao tặng bức trướng với dòng chữ: "Cộng đồng các DTTS TP Hà Nội: “Đoàn kết - Đổi mới - Sáng tạo - Hội nhập - Phát triển”

Diện tích tự nhiên vùng đồng bào DTTS và miền núi là 33.458ha, chiếm khoảng 10% diện tích TP. Đây là địa bàn có vị trí chiến lược quan trọng về quốc phòng, an ninh, có nhiều tiềm năng, lợi thế để phát triển kinh tế - xã hội, du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng gắn với các giá trị văn hoá truyền thống của đồng bào các DTTS.

Mỗi DTTS trên địa bàn TP Hà Nội có phong tục, tập quán, sắc thái văn hóa riêng, tạo nên sự đa dạng, phong phú trong nền văn hoá dân tộc Việt Nam, đồng thời cũng kế thừa và chịu ảnh hưởng của văn hóa các dân tộc khác nhưng tựu chung đều có lòng yêu nước nồng nàn, anh dũng trong chiến đấu, cần cù, sáng tạo trong lao động sản xuất, cùng với người dân tộc Kinh đoàn kết thống nhất chung tay xây dựng Thủ đô và đất nước giàu đẹp, văn minh, hiện đại.

Giai đoạn 2019 - 2024, TP đã bố trí nguồn lực để phát triển toàn diện kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi. Giai đoạn 2021 - 2030, triển khai thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi và Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng Nông thôn mới TP đã bố trí trên 5.000 tỷ đồng để hỗ trợ đầu tư phát triển toàn diện kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS và miền núi.

Đồng chí Nguyễn Nguyên Quân, Trưởng ban Dân tộc TP Hà Nội

Chương trình mục tiêu quốc gia giảm nghèo bền vững được TP quan tâm chỉ đạo triển khai chính sách đồng bộ, hiệu quả với các giải pháp hỗ trợ giảm nghèo tại vùng đồng bào tộc thiểu số và miền núi. Học sinh, sinh viên được hỗ trợ giải quyết việc làm sau khi tốt nghiệp.

Các chính sách hỗ trợ cho lao động thuộc hộ nghèo, hộ cận nghèo được thực hiện kịp thời, đầy đủ, công tác phối hợp gắn kết với doanh nghiệp theo nhiều hình thức tạo cơ hội việc làm cho người lao động. Từ năm 2019 đến nay, các địa phương vùng DTTS và miền núi đã giới thiệu, giải quyết việc làm cho gần 6.000 lao động là đồng bào DTTS với các ngành nghề như điện, điện tử, cơ khí, may mặc, chế tác đá… TP hỗ trợ cho trên 100 người đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng với mức thu nhập hơn 50 triệu đồng/người/tháng.

Được TP quan tâm ưu tiên đầu tư, năm 2019, có 7/14 xã vùng đồng bào DTTS và miền núi đạt chuẩn Nông thôn mới thì đến năm 2021, 100% xã đạt chuẩn Nông thôn mới (Hà Nội là địa phương đi đầu cả nước sớm đạt được mục tiêu này).

Với cách làm sáng tạo, khoa học, phù hợp nên các xã vùng đồng bào DTTS và miền núi của TP luôn có tốc độ tăng trưởng kinh tế trên 10%/năm. Thu nhập bình quân đầu người tăng đạt khoảng 65 triệu đồng/người/năm, có xã đạt trên 70 triệu đồng/người/năm. Tỷ lệ hộ nghèo hằng năm giảm nhanh, đến nay tỷ lệ hộ nghèo vùng DTTS là 0,38%, tỷ lệ hộ nghèo người DTTS là 0,2%.

Công tác bảo tồn, phát huy giá trị văn hóa dân tộc trên địa bàn Thủ đô luôn được gắn liền với việc xây dựng đời sống văn hóa mới

Vùng đồng bào DTTS và miền núi có nhiều mô hình phát triển kinh tế, sản phẩm OCOP mang lại hiệu quả như: Chăn nuôi bò sinh sản, sản phẩm sữa, rượu, bưởi, chè, miến rong, cam, mật ong rừng, hoa mai trắng… Các mô hình phát triển du lịch: Khu du lịch Ao Vua, suối khoáng Tản Đà, Thiên Sơn - Suối Ngà, Khoang Xanh - Suối Tiên, Điểm đến du lịch bản Miền, Tuần Châu Sài Sơn… Mô hình bảo tồn, phát huy bản sắc văn hoá truyền thống của đồng bào DTTS: Đội chiêng Mường, chuông Dao; dạy chữ viết của người Dao; học tiếng dân tộc Mường…

Giữ gìn tình đoàn kết

Tại Đại hội đại biểu các DTTS TP Hà Nội lần thứ IV năm 2024, ghi nhận, biểu dương và chúc mững những thành tích của đồng bào các DTTS cùng cấp ủy, chính quyền các cấp đã đạt được trong thời gian qua, đồng chí Trần Sỹ Thanh, Ủy viên Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết: Thời gian qua TP Hà Nội đã ban hành nhiều chương trình, chỉ thị, nghị quyết để tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, huy động tối đa nguồn lực của TP và các chương trình mục tiêu quốc gia nhằm nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của đồng bào các DTTS trên địa bàn Thủ đô.

Cán bộ, công chức là người DTTS trực tiếp góp phần tổ chức đưa chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước vào cuộc sống của đồng bào các dân tộc

Về mục tiêu, nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới, Chủ tịch UBND TP đề nghị các cấp, ngành cần tiếp tục đẩy mạnh tuyên truyền, quán triệt sâu sắc, nhận thức đầy đủ về ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác dân tộc.

Xác định việc thực hiện chính sách dân tộc là nhiệm vụ chính trị hết sức quan trọng, có tính chiến lược lâu dài trong quá trình phát triển của TP, đồng chí Nguyễn Nguyên Quân, Trưởng ban Dân tộc TP Hà Nội nhấn mạnh: Trong quá trình thực hiện công tác dân tộc, các cấp, ngành phải bám sát các chủ trương, đường lối của Trung ương, TP và tình hình thực tiễn để lãnh đạo, chỉ đạo triển khai kịp thời, hiệu quả các Chương trình mục tiêu quốc gia, các chỉ thị, nghị quyết, chương trình, kế hoạch của TP về phát triển vùng đồng bào DTTS.

Các cấp, ngành cần tiếp tục huy động, ưu tiên bố trí nguồn lực để đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng tại các khu vực đồng bào DTTS sinh sống, tạo điều kiện để phát triển toàn diện kinh tế - xã hội, thu hẹp khoảng cách giữa vùng DTTS, miền núi với vùng ngoại thành và đô thị; tiếp tục quan tâm công tác bảo tồn, phát huy và khai thác hiệu quả bản sắc văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào các của dân tộc trên địa bàn TP.

Đồng bào các dân tộc trên địa bàn TP tiếp tục giữ gìn tình đoàn kết, cùng nhau xây dựng quê hương giàu đẹp

Đặc biệt, đồng chí Nguyễn Nguyên Quân cũng đề nghị: “Đồng bào các dân tộc trên địa bàn TP tiếp tục giữ gìn tình đoàn kết, cùng nhau xây dựng quê hương giàu đẹp. Sức mạnh đoàn kết phải được bắt đầu từ tình thương yêu trong mỗi gia đình, sự gắn kết các dòng họ, tinh thần tương trợ tối lửa tắt đèn có nhau giữa các hộ dân, kết nghĩa chia sẻ giữa các dân tộc. Tương lai ngày mai phụ thuộc vào những gì chúng ta chuẩn bị hôm nay. Vì vậy, chúng ta hãy cùng nhau vun đắp khát vọng vượt khó, phấn đấu làm giàu chính đáng ngay tại mảnh đất quê hương của mình”.