Trao Giải thưởng Sử học Phạm Thận Duật lần thứ XXIV, năm 2024

Danh nhân Phạm Thận Duật (1825 - 1885) là người thôn Yên Mô Thượng, xã Yên Mạc, huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình.

Năm 1850, ông đỗ cử nhân và nhậm chức Giáo thụ phủ Đoan Hùng rồi làm Tri châu Tuần Giáo. Dưới triều đại vua Tự Đức, ông đã đảm nhiệm nhiều trọng trách. Năm 1885, Pháp đánh chiếm kinh thành Huế. Ông cùng Tôn Thất Thuyết phò vua Hàm Nghi ra Quảng Trị.

Nhận lệnh của vua Hàm Nghi, ông thảo chiếu Cần Vương kêu gọi các sĩ phu và nhân dân đứng lên chống Pháp. Lĩnh chức Khâm sai đại thần ra Bắc để chiêu tập nghĩa sĩ Cần Vương, ông bị Pháp bắt đưa đi tù ở Côn Đảo. Ngày 29/11/1885, trên đường đày từ Côn Đảo đến đảo Tahiti, ông đã hy sinh.

TS Trương Thị Hải, Viện Sử học Việt Nam nhận giải Nhất với Luận án “Bưu chính ở Bắc Kỳ từ năm 1897 đến năm 1929”. Ảnh: Bảo Châu

Đây là giải thưởng đầu tiên của Việt Nam được trao trong lĩnh vực Sử học và cũng là giải thưởng chính thức duy nhất của Hội Khoa học Lịch sử Việt Nam có phạm vi trên toàn quốc.

Trong 23 mùa giải qua, giải thưởng được trao cho những luận án Tiến sĩ Khoa học lịch sử xuất sắc nhất và đã có 125 Tiến sĩ được nhận giải thưởng danh giá này.

Việc trao giải thưởng dựa trên cơ sở đánh giá khách quan chất lượng khoa học của các luận án, được các cơ sở đào tạo trong cả nước gửi đến.

Giải thưởng có tác dụng động viên, cổ vũ các nhà Sử học trẻ tuổi trên con đường học tập, nghiên cứu khoa học, cống hiến cho sự nghiệp của nền sử học nước nhà, công cụ đắc lực cho sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc.

Trong mùa giải thứ XXIV, sáu luận án tiến sĩ sử học xuất sắc nhất được lựa chọn để trao giải thưởng. Luận án “Bưu chính ở Bắc Kỳ từ năm 1897 đến năm 1929” của TS Trương Thị Hải, Viện Sử học Việt Nam đã vinh dự nhận giải Nhất.

Hai giải Nhì dành cho luận án “Binh chế triều Minh Mệnh” của TS Hoàng Lương, Viện Lịch sử quân sự và “Truyền đơn cách mạng ở Việt Nam từ năm 1930 đến năm 1945” của TS Trương Thị Phương, Viện Sử học, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam.

Ba giải Ba thuộc về các luận án: “Đảng lãnh đạo xây dựng lực lượng dân quân tự vệ từ năm 2001 đến năm 2015” của TS Phạm Thanh Tùng (Học viện Chính trị, Bộ Quốc phòng); “Quá trình phát triển nguồn nhân lực công nghệ thông tin ở Việt Nam từ năm 1993 đến năm 2020” của TS Bùi Thị Bích Thuận (Trường Đại học Công đoàn) và “Di tích đền miếu liên quan đến vương triều Trần ở Đông Triều (Quảng Ninh) của TS Kiều Đinh Sơn (Trường Đại học Hạ Long).