Thiếu hụt chip bán dẫn: Ngành công nghiệp ô tô ngưng trệ, showroom không có xe trưng bày

Trong ngành công nghiệp điện tử, chip bán dẫn là thành phần thiết yếu. Nó cần thiết và quan trọng trong mọi sản phẩm điện tử, dù chỉ là một chiếc điều khiển TV hay một siêu máy tính đều cần đến chip bán dẫn.

Sự thiếu hụt bắt nguồn từ nhiều nguyên nhân. Một trong số đó là việc các hãng ôtô và hàng điện tử tính toán sai về nhu cầu tiêu dùng hậu Covid-19. Nhu cầu tăng mạnh khiến các hãng này phải gấp rút chuẩn bị đơn hàng. Cùng với đó là lệnh cấm vận của Mỹ nhằm vào các hãng công nghệ Trung Quốc càng khiến cuộc khủng hoảng thiếu chíp trở nên trầm trọng.

Nguồn cung chip không thể được bật - tắt thất thường bởi các nhà máy sản xuất trị giá hàng tỷ USD được thiết kế để hoạt động 24/7, 365 ngày một năm. Và tình trạng thiếu chip bán dẫn- linh kiện sống còn của những chiếc ô tô đang xảy ra trong các nhà máy sản xuất ô tô trên toàn thế giời. Việc thiếu hụt chip khiến hàng loạt các hãng ô tô phải dừng sản xuất.

Có thể nhìn thấy rõ hậu quả cuộc khủng hoảng chip bán dẫn toàn cầu này tại các đại lý ô tô tại Trung Quốc. Nguồn cung giảm mạnh khiến một số đại lý ở Trung Quốc không có xe để trưng bày trong sowroom. Trong khi Trung Quốc đang thúc đẩy mạnh chính sách tiếp nhận xe năng lượng mới (NEV) thì lại bị cản trở vì sự thiếu hụt chip bán dẫn.

Phóng viên tờ South China Morning Post khi ghé thăm một showroom bán xe Mercedes-Benz tại trung trung tâm thủ đô Bắc Kinh đã rất bất ngờ khi ở đây chỉ trưng bày đúng một chiếc xe. Trước đó showroom này từng chật kín những chiếc SUV chạy điện Mercedes-Benz EQC mới.

Theo lời của một nhân viên đại lý thì từ nay đến thới gian tới sẽ không thể mua được 1 chiếc xe Mercedes-Benz mới vì công ty đã cắt bớt xe do tình trạng thiếu chip. Có thể thấy cuộc khủng hoảng chip bán dẫn toàn cầu đã ảnh hưởng như thế nào đến nguồn cung ứng tại thị trường ô tô Trung Quốc. Và cũng theo nhân viên này thì vào thời điểm mọi bộ phận cần thiết đều có sẵn thì thời gian một chiếc SUV chạy hoàn toàn bằng điện của Mercedes-Benz được lắp ráp tại Bắc Kinh và giao tới khách chỉ mất 10 ngày. Còn thời điểm hiện tại thì phải mất đến 2 tháng.

Ngày nay, khi các hãng ô tô không ngừng phát triển các tính năng công nghệ cao như giải trí, hệ thống lái tự động cho xe thì chip bán dẫn là thứ cần thiết hơn bao giờ hết. Sự khan hiếm chất bán dẫn là vấn đề mà các hãng ô tô truyền thống đang phải chống chọi. Với một thương hiệu ô tô cao cấp có thể cần đến hơn 3.000 con chip cho một chiếc ô tô và nếu chỉ thiếu một chip thì cũng không thể hoàn thiện được.

Dữ liệu của Bộ Công nghiệp và Công nghệ Thông tin Trung Quốc (MIIT) đưa ra trong tháng 5/2021 vừa qua cho thấy sản lượng ô tô tại nước này đã giảm 6,8% so với cùng kỳ năm ngoái, xuống còn 2,04 triệu xe. Trong khi đó, lượng xe bán ra ở thị trường này giảm 3,1% xuống còn 2,12 triệu chiếc.

Mặt khác cũng trong tháng 5, sản lượng xe năng lượng mới tại Trung Quốc đã tăng 150% so với cùng kỳ năm ngoái, đạt 217.000 chiếc trong khi doanh số tăng đến 160%.

Vào thời điểm hiện tại, so với các hãng xe nước ngoài thì những công ty ô tô nội địa Trung Quốc ít bị ảnh hưởng bởi sự thiếu hụt chip bán dẫn hơn. Nhân viên của Marvel R - thương hiệu ô tô điện trực thuộc hãng xe quốc doanh SAIC- cho biết khách hàng chỉ mất khoảng 2 tuần để nhận được xe sau thời gian đặt mua.

Theo dữ liệu của công ty Fitch Rating thì cuộc khủng hoảng chip bán dẫn từ cuối năm ngoái ước tính khiến sản lượng ô tô thế giới giảm đến 3,8 triệu chiếc, tương đương 5% tổng doanh số ước tính của cả năm 2021. Đối mặt với vấn đề này, các công ty ô tô đang phải ưu tiên những mẫu xe sinh lời nhiều nhằm đáp ứng nhu cầu của người mua.

CEO Intel, Pat Gelsinger, dự đoán khủng hoảng chip sẽ tiếp diễn trong "vài năm nữa". Cuộc khủng hoảng chất bán dẫn đang lan rộng trong ngành ô tô thế giới. Tại Trung Quốc, mẫu xe nội địa bán chạy nhất cũng phải mất đến 1 tháng mới tới tay người mua vì các nhà cung cấp linh kiện và nhà sản xuất trang thiết bị đều bị ảnh hưởng bởi sự khủng hoảng này.

Để giải quyết vấn đề này, chính phủ Trung Quốc đang yêu cầu tập hợp thông tin cung - cầu cho MIIT để hỗ trợ các nhà máy sản xuất ô tô tại nước này kết nối với hãng sản xuất chip.