Quốc hội chốt doanh thu dưới 200 triệu đồng/năm không chịu thuế VAT

Chiều 26/11, Quốc hội tiến hành biểu quyết thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).

Theo đó, 407/451 đại biểu tham gia biểu quyết tán hành, Quốc hội đã chính thức thông qua Luật Thuế giá trị gia tăng (sửa đổi).

Một điểm đáng chú ý, trong luật mới được thông qua quy định hàng hóa, dịch vụ của hộ, cá nhân kinh doanh có mức doanh thu hằng năm từ 200 triệu đồng trở xuống sẽ không phải chịu thuế giá trị gia tăng.

Như vậy, so với quy định hiện hành, ngưỡng không chịu thuế VAT này đã được nâng lên gấp đôi.

Theo tính toán của Chính phủ, nếu xây dựng mức doanh thu không chịu thuế là 200 triệu đồng/năm thì số lượng hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ giảm 620.653 hộ, số thu ngân sách Nhà nước giảm khoảng 2.630 tỷ đồng.

Quang cảnh phiên họp ngày 26/11

Nếu mức doanh thu không chịu thuế là 300 triệu đồng/năm, số lượng hộ, cá nhân kinh doanh thuộc diện nộp thuế sẽ giảm 734.735 hộ, số thu ngân sách giảm khoảng 6.383 tỷ đồng.

Do đó, để bảo đảm mức tăng hợp lý của ngưỡng doanh thu không chịu thuế, tương đối phù hợp với tỷ lệ tăng GDP và CPI bình quân từ năm 2013 đến nay, luật quy định mức ngưỡng doanh thu 200 triệu đồng/năm.

Chính phủ đề nghị được Quốc hội giao thẩm quyền điều chỉnh mức doanh thu này phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội từng thời kỳ, để bảo đảm linh hoạt trong điều hành, phù hợp tình hình thực tế.

Một nội dung quan trọng khác là phân bón đã được đưa vào danh sách chịu mức thuế suất 5% thuế VAT.

Các đại biểu ấn nút biểu quyết

Trong báo cáo giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho biết, có nhiều ý kiến thống nhất với đề xuất áp thuế suất 5% đối với phân bón như dự thảo luật của Chính phủ và nội dung giải trình của Ủy ban Thường vụ Quốc hội.

Một số ý kiến đề nghị tiếp tục miễn thuế cho phân bón và máy móc thiết bị chuyên dùng phục vụ sản xuất nông nghiệp như hiện hành, vì áp dụng thuế 5% sẽ làm tăng giá phân bón, người nông dân phải gánh chịu thiệt hại. Có ý kiến đề nghị áp dụng mức thuế suất 0% hoặc 1%, 2% để doanh nghiệp trong nước cũng được hoàn thuế đầu vào, bảo đảm hài hoà cho cả người dân và doanh nghiệp.

Về nội dung này, báo cáo của Ủy ban Thường vụ Quốc hội nêu rõ, việc áp dụng thuế suất 0% đối với phân bón là trái với với nguyên tắc, thông lệ của thuế VAT là thuế suất 0% chỉ áp dụng đối với hàng hoá, dịch vụ xuất khẩu, không áp dụng với tiêu dùng trong nước.

Việc áp dụng theo hướng này sẽ phá vỡ tính trung lập của chính sách thuế, tạo tiền lệ xấu và không công bằng với các ngành sản xuất khác. Việc quy định thuế suất 1% hoặc 2% đối với phân bón cũng không phù hợp với mục tiêu cải cách thuế VAT là giảm bớt số lượng các mức thuế suất, không gia tăng số lượng các mức thuế suất so với quy định hiện hành như đã được giải trình với các đại biểu Quốc hội

Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng cho biết các chuyên gia đã tính toán việc áp thuế suất 5% sẽ làm giá thành phân bón sản xuất trong nước giảm, giá bán phân bón sản xuất trong nước có dư địa giảm, sẽ tạo tác động dẫn đến các nhà nhập khẩu phân bón cũng sẽ phải giảm giá bán phân bón nhập khẩu theo mặt bằng giá thị trường, đem lại lợi ích lớn cho bà con nông dân.

Theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, nếu áp dụng thuế suất 5% thì các đơn vị nhập khẩu phân bón sẽ phải nộp vào ngân sách Nhà nước là 1.500 tỷ đồng thuế VAT từ khâu nhập khẩu (lấy theo kim ngạch nhập khẩu năm 2023). Tuy nhiên, kim ngạch phân bón nhập khẩu sẽ có xu thế giảm do áp dụng thuế GTGT 5% dẫn đến số thu thực tế vào ngân sách Nhà nước (nếu có) cũng sẽ thấp hơn con số 1.500 tỷ đồng.

Ngoài ra, số thuế VAT thu được từ phân bón nhập khẩu sẽ còn phải được bù trừ với phần thuế VAT sẽ còn phải hoàn cho doanh nghiệp trong nước nên tác động tăng thu ngân sách Nhà nước do áp dụng thuế VAT 5% là không đáng kể và nếu có thì cũng sẽ thấp hơn nhiều so với con số 1.500 tỷ đồng.