Quảng Nam: Xây dựng trung tâm công nghiệp dược liệu quốc gia

Sâm Ngọc Linh nền tảng cho sự phát triển trung tâm công nghiệp dược liệu tại Quảng Nam.. (Ảnh: Quangnam.gov.vn.)

Xây dựng trung tâm công nghiệp dược liệu tầm cỡ quốc gia

Mục tiêu của đề án "Phát triển và hình thành Trung tâm công nghiệp dược liệu tại tỉnh Quảng Nam" là xây dựng một hệ thống đồng bộ từ vùng nguyên liệu, chế biến, sản xuất, kinh doanh đến nghiên cứu khoa học, nhằm đưa Quảng Nam trở thành trung tâm công nghiệp dược liệu hàng đầu của cả nước.

Đồng thời, đề án khai thác tối đa tiềm năng của sản phẩm quốc gia sâm Ngọc Linh và các dược liệu có thế mạnh trên địa bàn, góp phần đưa ngành công nghiệp dược liệu của Việt Nam thành ngành sản xuất hàng hoá có giá trị kinh tế cao.

Vườn ươm giống sâm Ngọc Linh tại Trạm Dược liệu Trà Linh. (Ảnh: Quangnam.gov.vn.)

Trong giai đoạn 2025-2035, đề án tập trung vào việc duy trì và phát triển diện tích vùng nguyên liệu dược liệu một cách bền vững. Ưu tiên hàng đầu là phát triển sâm Ngọc Linh và các loại dược liệu có lợi thế cạnh tranh, giá trị kinh tế cao, có thị trường tiêu thụ ổn định và phù hợp với điều kiện sinh thái của từng địa phương trong tỉnh.

Tiếp theo, đề án chú trọng hình thành và phát triển chuỗi liên kết sản xuất giống, nuôi trồng, chế biến, sản xuất và tiêu thụ sản phẩm dược liệu, tuân thủ nghiêm ngặt các nguyên tắc và tiêu chuẩn thực hành tốt trồng trọt và thu hái cây thuốc của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO-GACP).

Trước năm 2030, hoàn thành quy hoạch sử dụng đất, các quy hoạch liên quan, xác định mặt bằng, từng bước đầu tư xây dựng hạ tầng khu vực trung tâm công nghiệp dược liệu tại các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Nam, trước mắt tập trung tại Khu kinh tế mở Chu Lai. Mục tiêu là nâng cấp hoàn thiện kết cấu hạ tầng và giao thông kết nối nội vùng, tạo điều kiện thuận lợi cho phát triển và thu hút đầu tư vào công nghiệp dược liệu.

Giai đoạn 2036-2045, hoàn chỉnh hệ thống hạ tầng đồng bộ, hiện đại, đáp ứng yêu cầu công nghiệp dược liệu trên địa bàn. Bên cạnh đó, đa dạng hóa các sản phẩm dược liệu, sản phẩm từ dược liệu với sâm Ngọc Linh là chủ lực, có chất lượng đáp ứng yêu cầu tiêu dùng trong nước và tham gia chuỗi giá trị công nghiệp dược liệu toàn cầu với nhiều sản phẩm xuất khẩu có giá trị kinh tế cao.

Trên cơ sở rà soát quy định của pháp luật, các chương trình, đề án, dự án đã được phê duyệt liên quan đến phát triển dược liệu (như Chương trình phát triển Sâm Việt Nam, Chiến lược quốc gia phát triển ngành dược, Chương trình phát triển công nghiệp trong nước, Chương trình phát triển công nghiệp hóa dược...).

Đề án đề xuất triển khai đồng bộ hệ thống các nhiệm vụ giải pháp, như: Xây dựng thể chế, chính sách, hoàn chỉnh các quy hoạch, thúc đẩy thu hút đầu tư, xây dựng và phát triển nuôi trồng dược liệu, nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ, quảng bá, xúc tiến thương mại.

Trong đó, về mặt chính sách, các doanh nghiệp, nhà đầu tư, tổ chức và cá nhân liên quan sẽ được hưởng các cơ chế khuyến khích, ưu đãi và hỗ trợ theo quy định pháp luật hiện hành.

Đồng thời, tỉnh Quảng Nam tiến hành rà soát, nghiên cứu và ban hành các chính sách đặc thù, phù hợp với yêu cầu phát triển của trung tâm công nghiệp dược liệu. Đặc biệt, các cơ chế ưu đãi vượt trội sẽ được áp dụng để thu hút đầu tư, nhất là vào sản phẩm quốc gia Sâm Ngọc Linh và các lĩnh vực tiềm năng khác.

Người Xơ Đăng ở Nam Trà My phát triển sâm Ngọc Linh dưới tán rừng nguyên sinh. Ảnh: Quangnam.gov.vn.)

Kết hợp vùng trồng, công nghệ và thị trường

Để hiện thực hóa mục tiêu đưa Quảng Nam trở thành trung tâm công nghiệp dược liệu quốc gia, đề án tập trung vào việc phát triển vùng nuôi trồng dược liệu, với sâm Ngọc Linh là cây chủ lực, bên cạnh các loại dược liệu có giá trị khác như ba kích, đảng sâm và sa nhân tím.

Việc này được thực hiện theo quy hoạch tỉnh đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt, bao gồm cả việc hợp tác với tỉnh Kon Tum và các địa phương khác có tiềm năng.

Ngoài ra, để đảm bảo chất lượng và hiệu quả, đề án chú trọng áp dụng các quy trình quản lý chất lượng tiên tiến trong nuôi trồng. Đồng thời, xây dựng mạng lưới liên kết chặt chẽ từ khâu nuôi trồng, sơ chế đến chế biến sâu, tập trung tại trung tâm công nghiệp dược liệu ở Quảng Nam, kết nối với các tỉnh thành trên cả nước.

Cùng với đó, đề án đảm bảo các yêu cầu về bảo tồn, phát triển giống, nguồn gen sâm Ngọc Linh và các loại dược liệu khác, kiểm soát chặt chẽ chất lượng giống, và hỗ trợ thúc đẩy áp dụng các quy trình quản lý chất lượng tiên tiến trong hoạt động nuôi trồng.

Về nghiên cứu khoa học, chuyển giao công nghệ: Nhà nước tổ chức thực hiện các nhiệm vụ khoa học công nghệ cấp bộ, cấp quốc gia, thu hút và khuyến khích các doanh nghiệp, doanh nghiệp khoa học công nghệ đầu tư nghiên cứu, chọn tạo giống, xây dựng và hoàn thiện quy trình canh tác cho năng suất, chất lượng cao từ nguồn gen Sâm Ngọc Linh và các dược liệu quý, đặc hữu có lợi thế ở địa phương, đáp ứng nhu cầu sản xuất ở quy mô hàng hóa.

Tăng cường thông tin khoa học công nghệ, thúc đẩy chuyển giao công nghệ tiên tiến hiệu quả đối với hoạt động nuôi trồng và phát triển các lĩnh vực công nghiệp dược liệu; đẩy mạnh các hoạt động bảo hộ chỉ dẫn địa lý, quyền sở hữu trí tuệ liên quan đến dược liệu và các sản phẩm từ dược liệu.

Tăng cường nghiên cứu, ứng dụng công nghệ hiện đại nhằm phát triển nuôi trồng, chế biến, đa dạng hóa các sản phẩm, phát huy giá trị đặc hữu của Sâm Ngọc Linh, góp phần xây dựng thương hiệu, quảng bá du lịch của tỉnh Quảng Nam.