Nhiều tình tiết cần làm sáng tỏ trong vụ án hình sự hóa tranh chấp đất đai tại Trảng Bom

Đất đang tranh chấp vẫn làm hợp đồng cho thuê để trồng cây?

Theo phản ánh của bà Trương Thị Diệu (vợ bị can Lê Quốc Tuấn), chồng bà bị khởi tố hành vi hủy hoại tài sản của ông Nguyễn Thanh Minh trên thửa đất 20, 26 tờ bản đồ số 09, ấp Hố Nai 3, huyện Trảng Bom, tỉnh Đồng Nai là chưa đúng người, đúng tội.

Bà Trương Thị Diệu bày tỏ sự chua xót khi khu đất của gia đình đang bị người lạ vào tranh chấp lại còn khiến thành viên gia đình vướng lao lý

Cụ thể, theo Thông báo 07/TB-ĐTTH ngày 1/1/2023 của Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Trảng Bom, năm 2020, ông Nguyễn Thanh Minh (trú tại phường Thạnh Mỹ Lợi, TP Thủ Đức, TP HCM) có hợp đồng thuê đất thửa đất số 20, 26, tờ bản đồ số 09 tại ấp Thanh Hóa, xã Hố Nai 3 của bà Đỗ Thị Trúc Mai để trồng cây. Khoảng tháng 3/2021, ông Minh trồng 750 cây bàng Đài Loan, 750 cây giáng hương và 500 cây lộc vừng tại khu đất này.

Khoảng 8 giờ ngày 11/8/2022, ông Lê Quốc Tuấn sử dụng phương tiện xe ủi, xe cuốc đến ủi cây trồng của ông Minh. Sau đó, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an huyện Trảng Bom đã khởi tố hình sự, khởi tố bị can về tội hủy hoại tài sản theo Điều 178 Bộ luật Hình sự.

Bà Diệu cho rằng hợp đồng thuê đất đó hoàn toàn không có giá trị pháp lý, bởi bà Mai không có quyền lợi và nghĩa vụ liên quan đến thửa đất 20, 26. Vì vậy, ông Minh trồng cây trên đất người khác là trái luật.

“Thực tế, việc tranh chấp là giữa gia đình chồng tôi với ông Hoàng Văn Quyết, hoàn toàn không liên quan gì đến bà Đỗ Thị Trúc Mai. Trong các hồ sơ trích lục thửa đất cũng như thực tế không có tên bà Mai. Vợ chồng tôi cũng chưa từng gặp và không biết bà Mai là ai. Hơn thế, hai thửa đất này đã xảy ra tranh chấp từ năm 2020 đến nay, chưa có kết luận là đất của ai nên bà Mai càng không có quyền cho thuê đất”, bà Diệu chia sẻ.

Khu đất xảy ra tranh chấp giữa ông Hoàng Văn Quyết và gia đình ông Lê Quốc Tuấn từ năm 2020 chỉ là bãi đất trống với cỏ dại

Đầu tháng 2/2023, đại diện UBND xã Hố Nai 3 cho biết: Thửa đất 20, 26 tờ bản đồ số 09 ấp Thanh Hóa, xã Hố Nai 3, huyện Trảng Bom nhiều năm nay xảy ra tranh chấp giữa gia đình ông Lê Quốc Tuấn và ông Hoàng Văn Quyết.

Năm 2020, ông Hoàng Văn Quyết ủy quyền cho ông Nguyễn Thanh Minh theo giấy ủy quyền số 94, quyển số 01/2020 do UBND xã Hố Nai 3 xác nhận. Nội dung ủy quyền là: Giải quyết, quyết định giá trị tranh chấp đền bù; Liên hệ cơ quan chức năng, chính quyền địa phương để thực hiện xác thực tài sản; Tiến hành các thủ tục, công việc để cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và các công việc cần thiết khác.

Như vậy, nội dung ủy quyền không có việc ông Minh được quyền sử dụng hai thửa đất đó. Điều đáng nói, giấy ủy quyền này ngay sau đó đã được UBND xã Hố Nai 3 ra quyết định hủy bỏ giá trị pháp lý do vi phạm về phạm vi và nội dung ủy quyền. Như vậy, ông Minh hoàn toàn không có thẩm quyền giải quyết sự việc liên quan đến 2 thửa đất nói trên.

Liên quan đến vụ việc, trước đó, ngày 11/11/2020, UBND xã Hố Nai 3 kiểm tra hiện trạng thửa đất 20, 26 xác nhận trên thửa đất 26 chỉ có căn nhà bằng tôn; Thửa 20 là đất trống.

Đến ngày 15/1/2021, UBND xã làm việc với 2 bên và yêu cầu giữ nguyên hiện trạng trên thửa đất 20, 26 này.

“Trước đó, chúng tôi kiểm tra nhiều lần thì 2 thửa đất này là đất trống. Sau đó, tại thửa đất "mọc lên" nhà tôn, chúng tôi đã lập biên bản và yêu cầu giữ nguyên hiện trạng. Một thời gian sau, khi xuống kiểm tra thì có một số ít cây con mới trồng, chúng tôi đã nhổ sạch rồi”, ông Nguyễn Văn Lý, công chức tư pháp xã thông tin.

Hiện trạng khu đang tranh chấp giữa ông Quyết và gia đình ông Tuấn

Việc ông Quyết ủy quyền cho ông Minh (theo giấy ủy quyền trước đó) đứng ra giải quyết với ông Tuấn nhưng theo thông báo của Công an huyện Trảng Bom thì ông Minh lại có hợp đồng thuê đất với bà Đỗ Thị Trúc Mai?

Trong khi đó, UBND xã chưa công nhận phần đất này của ông Quyết, ông Minh (người ủy quyền) hay bà Mai, cũng như ông Tuấn. Hiện nay, UBND xã vẫn đang quản lý khu đất trên.

Như Báo Tuổi trẻ Thủ đô đã thông tin trước đó, thửa đất trên có nguồn gốc từ đất lâm nghiệp, Nhà nước cho ông Lê Văn Mến thuê, canh tác sử dụng. Sau đó, lâm trường bàn giao về địa phương; Địa phương giao lại cho người sử dụng tiếp tục canh tác.

Trong thời gian ông Mến canh tác thì không có việc mua, bán chuyển nhượng nhưng có người khác là ông Hoàng Văn Thiết (cán bộ địa chính xã Hố Nai 3, đã mất từ năm 2003), mục kê, đăng bộ tên mình (tức ông Thiết). Việc này ông Mến không biết và vẫn tiếp tục canh tác. Đến khi ông Mến mất thì giao tài sản trên cho ông Lê Văn Sơn, cháu Lê Văn Tuấn tiếp tục canh tác và sử dụng.

Đến năm 2020, bất ngờ ông Quyết làm giấy ủy quyền cho ông Minh đứng ra giải quyết tranh chấp. Nhiều lần, UBND xã đã đứng ra xử lý, hướng 2 bên ra tòa nhưng chưa tiến hành. Hiện nay, khu đất vẫn đang tình trạng chanh chấp.

Việc UBND xã Hố Nai 3 khẳng định đến nay khu đất trên chưa thuộc quyền sở hữu của ai nhưng Công an huyện Trảng Bom đã ra lệnh khởi tố, bắt tạm giam ông Lê Quốc Tuấn. Dư luận cho rằng vụ việc đang có nhiều khuất tất?

Trên giấy tờ của UBND xã Hố Nai ngày 11/11/2020 thì thửa đất số 20 là đất trống

Từ dân sự đến hình sự hóa?

Việc chưa xác nhận được chủ sở hữu khu đất, đất đang được Nhà nước quản lý nhưng vẫn làm hợp đồng cho thuê, trồng cây trên đất không phải chủ quyền của bà Mai là có dấu hiệu lừa đảo, cũng như việc trồng cây của ông Minh trên đất là không hợp pháp.

Tuy vậy, Cơ quan điều tra (Công an huyện Trảng Bom) kết luận: Khoảng 8 giờ ngày 11/8/2022, anh Tuấn điều khiển xe cuốc hiệu Volvo và thuê Lê Trung Liệt (trú tại xã Bắc Sơn, huyện Trảng Bom) điều khiển xe ủi hiệu Komatsu D2 đến thửa đất 20, tờ bản đồ số 09, ấp Thanh Hóa, xã Hố Nai 3 để ủi cây trồng trên đất.

Đến ngày 12/8/2022, anh Nguyễn Thanh Minh đến công an xã Hố Nai 3 trình báo sự việc bị hủy hoại 1.600 cây các loại gồm 450 cây bàng Đài Loan, 740 cây giáng hương và 410 cây lộc vừng cao từ 1,5 - 3m, đường kính 0,3 - 0,6cm, tình trạng đang phát triển, tổng giá trị 184.960.000 đồng.

Theo biên bản làm việc ngày 15/1/2021 của UBND xã Hố Nai, UBND xã yêu cầu giữ nguyên hiện trạng trong đó có các bên tranh chấp là ông Quyết, ông Tuấn và ông Minh (người làm hợp đồng thuê với bà Mai)

Tình tiết này, bà Diệu cho rằng không đúng sự thật. Theo bà, ở thời điểm đó không có cây xanh trên thửa 20, 26. Chồng bà chỉ đem máy ủi tới san gạt đất cát và làm sạch cỏ dại trên đất.

Theo biên bản tạm giữ tang vật, phương tiện vi phạm lập vào lúc 9 giờ ngày 12/8/2022 của UBND xã Hố Nai 3, tang vật bị tạm giữ chỉ có 1 xe máy đào hiệu Volvo và 1 xe máy ủi hiệu D2 Komatsu đã qua sử dụng. Tại thời điểm kiểm tra không ghi nhận tài sản nào khác.

Ông Nguyễn Văn Huấn, công chức địa chính xã Hố Nai 3 (người tham gia lập biên bản thu giữ tang vật tại hiện trường) cho biết: Thời điểm kiểm tra, chúng tôi có tạm giữ 2 phương tiện là 1 xe cuốc và 1 xe ủi và không có tạm giữ tài sản nào khác.

Biên bản được lập tại thửa đất số 20, 26 tờ 19 ngày 12/8/2022 không thể hiện tang vật, phương tiện tạm giữ là các cây trồng bàng Đài Loan, lộc vừng, giáng hương như Thông báo số 07 của Công an huyện Trảng Bom

Bà Diệu còn cho biết, trong quá trình điều tra vụ án, về nội dung định giá tài sản, chồng bà với tư cách bị can nhưng không được chứng kiến, không được Cơ quan điều tra thông báo và cũng không được quyền trình bày ý kiến của mình về kết luận định giá.

“Tài sản ở đâu, của ai, chồng tôi hủy hoại khi nào, gia đình hoàn toàn không biết. Thậm chí, văn bản thông báo về nội dung kết luận định giá tài sản số 1049/TB-ĐTTH ngày 11/11/2022 có ghi kính gửi chồng tôi nhưng chồng tôi không nhận được văn bản này cho đến khi bị bắt mới biết sự việc”.

Trước những thông tin trên, phóng viên đã liên hệ Công an huyện Trảng Bom để thông tin nhưng chưa nhận được phản hồi.

Những bất thường, khuất tất của vụ việc trên rất cần cơ quan chức năng tỉnh Đồng Nai cần vào cuộc điều tra, làm rõ để tránh việc oan sai, xử lý chưa đúng người đúng tội...