Nhiều người “sập bẫy” tội phạm mua bán người

Các vụ mua bán người ngày càng tinh vi

Trong những ngày đầu 6 vừa qua, Cơ quan CSĐT Công an quận Bắc Từ Liêm (Hà Nội) đã điều tra, khởi tố và ra lệnh tạm giam 5 đối tượng để điều tra về tội "Mua bán người". Vụ việc được tiếp nhận từ hồ sơ của Công an thành phố Bắc Giang (tỉnh Bắc Giang).

Danh tính các đối tượng bị khởi tố gồm: Nguyễn Tiến Thành (SN 2001, ở huyện Sóc Sơn, Hà Nội), Ngô Xuân Tuấn (SN 2004, ở huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang), Lê Đức Mạnh (SN 2006, ở huyện Yên Dũng, tỉnh Bắc Giang), Nguyễn Văn Phong (SN 1988, ở quận Bắc Từ Liêm, Hà Nội) và Trần Công Chất (SN 1988, ở huyện Gia Lâm, Hà Nội).

Các đối tượng trong vụ án mua bán người bị Công an quận Bắc Từ Liêm khởi tố, bắt giam

Quá trình điều tra xác định, từ đầu năm 2023 đến nay, Nguyễn Tiến Thành làm công việc tuyển các nữ nhân viên rót bia tại các quán karaoke xung quanh khu vực ngã tư Nhổn bằng cách đăng bài lên mạng xã hội Facebook. Thành thuê phòng trọ tại phường Tây Tựu, quận Bắc Từ Liêm để ở cùng Ngô Xuân Tuấn, Lê Đức Mạnh và cùng quản lý các nhân viên nữ.

Ngày 11/4, cháu H.N (ở tỉnh Bắc Giang) có nhắn tin xin Thành vào làm công việc này. Thành đồng ý và nhắn Tuấn, Mạnh đi tỉnh Bắc Giang để đón cháu N về phòng trọ. Quá trình ở đây, cháu N có đi chơi với nhóm Thành, vay 10 triệu đồng để mua điện thoại di động.

Sau 2 ca làm việc trong một buổi tối tại cơ sở kinh doanh karaoke mà nhóm Thành đang phụ trách cung cấp nhân viên dịch vụ, H.N có nói với một “nữ đồng nghiệp” là sẽ bỏ trốn, không làm công việc này nữa.

Biết sự việc, Thành đã gọi cả nhóm nhân viên lại và đánh cháu N. Khi biết cơ sở kinh doanh karaoke trong Thanh Hoá tuyển người, cả nhóm đã đưa cháu N vào nhưng do cháu N chưa đủ 18 tuổi nên cơ sở này không nhận.

Thấy vậy, Thành đã đăng tin lên mạng xã hội là có nữ nhân viên nợ 40 triệu đồng “có ai đón không”. Thấy thông tin này, Trần Minh Chất đã liên lạc với nhóm Thành, xin bớt 1 triệu đồng tiền taxi và thanh toán số tiền 39 triệu đồng còn lại để đón N về cơ sở kinh doanh massage của mình ở thị trấn Trâu Quỳ, huyện Gia Lâm. Ngày 2/5, do không chịu được áp lực làm việc nên cháu N đã gọi điện thoại cho người thân đến đón về và trình báo cơ quan công an.

Đáng chú ý, ngày 1/6, Bộ đội Biên phòng tỉnh Nam Định cho biết, đơn vị vừa bắt giữ đối tượng trong đường dây tội phạm mua bán người từ Nam Định đưa sang Myanmar nhằm cưỡng bức lao động.

Cụ thể, sau thời gian khẩn trương truy xét, áp dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ, chiều 30/5, Bộ đội Biên phòng tỉnh Nam Định phối hợp với Cục Phòng, chống ma túy và tội phạm (Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng) và Công an tỉnh Nam Định đã bắt giữ khẩn cấp Nguyễn Thị Hằng (SN 1980, trú tại xã Hà Hải, huyện Hà Trung, tỉnh Thanh Hóa, về hành vi "mua bán người", được quy định tại Điều 150 Bộ luật Hình sự.

Qua đấu tranh, Nguyễn Thị Hằng khai nhận đã cấu kết với một số đối tượng ở Thanh Hóa, Nam Định dùng các thủ đoạn lừa gạt như việc nhẹ, lương cao... để tuyển mộ, lừa đảo các nạn nhân. Bằng các thủ đoạn này, thời gian qua, các đối tượng đã chuyển giao trót lọt 7 nạn nhân (2 nạn nhân ở tỉnh Nam Định, 4 nạn nhân ở tỉnh Thanh Hóa và 1 nạn nhân ở tỉnh Hòa Bình) từ Việt Nam, qua Thái Lan, rồi xuất cảnh trái phép sang Myanmar nhằm cưỡng bức lao động, để hưởng lợi bất chính. Hiện các lực lượng chức năng đang tiếp tục điều tra làm rõ vụ án.

Cán bộ Bộ đội Biên phòng tỉnh Nam Định bắt giữ đối tượng Nguyễn Thị Hằng

Mới đây nhất là ngày 15/7, Công an huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang thông tin về việc đơn vị này vừa phối hợp với Phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Bắc Giang và Công an tỉnh Đồng Nai bắt giữ một đối tượng Trần Xuân Trường (SN 2004, ở TP Phổ Yên, tỉnh Thái Nguyên) về tội mua bán người. Lực lượng chức năng cũng giải cứu thành công 2 nạn nhân đang trên đường bị lừa bán sang Campuchia là cháu T.A.T (17 tuổi, trú tại huyện Hiệp Hoà, tỉnh Bắc Giang) và cháu H.V.L (17 tuổi, trú tại huyện Hữu Lũng, tỉnh Lạng Sơn).

Theo điều tra xác định, Trường từng là nạn nhân bị lừa bán sang Campuchia. Đầu năm 2024, Trường đã về được Việt Nam. Thay vì làm ăn lương thiện, Trường lại móc nối với một số đối tượng là người Việt Nam ở Campuchia tiến hành dụ dỗ, lôi kéo nạn nhân, chủ yếu là thanh niên trẻ tuổi sang Campuchia làm việc. Bằng những lời mời chào hấp dẫn “việc nhẹ, lương cao”, mỗi tháng thu nhập sau khi trừ các chi phí còn lại từ 20 đến 30 triệu đồng…

Với thủ đoạn này, Trường đã dẫn dụ được một số người và được bọn mua người trả từ 3 đến 5 triệu đồng/người. Khi người lao động sang đến Campuchia thì ảo mộng việc nhẹ, lương cao sụp đổ, họ sẽ bị đưa vào khu vực của người nước ngoài, phải làm việc từ 12 đến 15 tiếng mỗi ngày và không được trả lương.

Đối tượng Trần Xuân Trường vừa bị Công an huyện Hiệp Hoà (Bắc Giang) bắt giữ

Nâng cao cảnh giác, không nghe theo người lạ

Theo lãnh đạo Cục Cảnh sát điều tra tội phạm về trật tự xã hội (Bộ Công an), từ cuối năm 2023 và 6 tháng đầu năm 2024, tình hình tội phạm mua bán người lại diễn biến hết sức phức tạp trên khắp các tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia, Việt Nam - Trung Quốc và Việt Nam - Lào.

Phương thức, thủ đoạn của các đối tượng cũng có sự thay đổi rất lớn và ngày càng tinh vi, như dụ dỗ yêu đương, tuyển lao động với chiêu bài “việc nhẹ lương cao” đưa sang Campuchia rồi chuyển tiếp đến khu vực Tam giác vàng - giáp Myanma.

Thực chất của “việc nhẹ lương cao” là tham gia các đường dây, thực hiện cuộc gọi lừa đảo về Việt Nam. Còn đối với phụ nữ bị bán đi làm vợ bất hợp pháp tại nhiều quốc gia khác nhau; một bộ phận trở thành gái mại dâm đưa đến Myanma, các quốc gia Trung Đông, Đông Nam Á… Đáng chú ý, ngoài thủ đoạn “cũ” của loại tội phạm này đã xuất hiện phương thức hoàn toàn mới là giả nhận làm con nuôi để thực hiện hành vi mua bán người.

Theo thống kê của Bộ Công an, 6 tháng đầu năm 2024, cả nước xảy ra 39 vụ tội phạm mua bán người, đã khởi tố 35 vụ, 104 đối tượng. Tại Hà Nội, trong 6 tháng đầu năm 2024, các đơn vị thuộc Công an TP Hà Nội đã điều tra, xử lý 7 vụ án, khởi tố 17 bị can về hành vi mua bán người và mua bán người dưới 16 tuổi, trong đó có 3 vụ án mua bán người ra nước ngoài.

Lực lượng chức năng phối hợp giải cứu nạn nhân của thủ đoạn lừa đi lao động với chiêu "việc nhẹ lương cao"

Trước những diễn biến phức tạp của tội phạm mua bán người, Công an TP Hà Nội đã phát đi cảnh báo để người dân nhận biết, tránh mắc bẫy của loại tội phạm này.

Theo đó, lợi dụng sự cả tin của các nạn nhân có nhu cầu tìm kiếm việc làm, các đối tượng phạm tội Mua bán người thường lợi dụng công nghệ thông tin, mạng xã hội (Facebook, Zalo, Telegram,…), tạo lập các tài khoản ảo, các hội nhóm việc nhẹ lương cao, xuất khẩu lao động,… để lừa gạt nạn nhân sang Campuchia làm việc cho các công ty với mức lương cao và có ký hợp đồng lao động.

Nạn nhân thường là những người trẻ tuổi, người ở các vùng sâu, vùng xa, người dân tộc thiểu số, thiếu hiểu biết về pháp luật, thiếu kiến thức xã hội, cần tìm kiếm việc làm nên dễ bị các đối tượng lợi dụng để lừa gạt.

Khi sang đến Campuchia, những người này không đáp ứng được công việc thì sẽ bị bắt phải làm việc khác. Nếu muốn xin về Việt Nam thì sẽ bị các đối tượng yêu cầu nộp tiền chuộc thì mới được cho về.

Để không trở thành nạn nhân của tội phạm mua bán người, trước hết bản thân mỗi người dân cần nêu cao tinh thần cảnh giác, tự bảo vệ mình và người thân. Đây là yếu tố cần thiết trong công tác phòng ngừa, tránh tạo môi trường thuận lợi để tội phạm hoạt động.

Tham khảo ý kiến của mọi người và thông báo, nhắn gửi cho gia đình, người thân biết mình sẽ đi đâu, làm gì, đi với ai, trước khi quyết định đi xa. Đặc biệt, người dân, nhất là nhóm trẻ tuổi. cần cảnh giác, đề phòng người lạ hoặc cả người thân, đi làm ăn xa trở về, hứa hẹn tìm việc hoặc rủ hợp tác làm ăn.

Luôn đặt nghi vấn trước những lời hứa hẹn, dụ dỗ tìm giúp việc làm có thu nhập cao trong các nhà máy, cửa hàng, quán bar, giúp việc trong nước, nước ngoài hoặc lấy chồng nước ngoài giàu có.

Cảnh giác, từ chối mọi sự giúp đỡ về tiền bạc, lợi ích vật chất của người khác, nhất là từ người lạ mới quen biết. Trước khi nhận lời mời, mỗi người cần tìm hiểu thật kỹ về địa danh, địa điểm mà mình định đến và đặc điểm, nhân thân của những người đi cùng mình như thế nào. Thường xuyên tìm hiểu để nâng cao trình độ văn hóa, pháp luật, kỹ năng tự bảo vệ, có thể đảm bảo an toàn cho bản thân và giúp cho người thân không bị mua bán.

Luôn nhớ địa chỉ và số điện thoại tin cậy (của chính quyền, cơ quan, tổ chức, người thân…) để có thể liên hệ giúp đỡ khi cần thiết. Đồng thời, mỗi người nên tuyên truyền cho người thân trong gia đình, bạn bè biết và cảnh giác với tội phạm mua bán người. Khi phát hiện hành vi buôn bán người hãy thông báo cho cơ quan pháp luật, tổ chức chính quyền nơi gần nhất.