Nhiều bệnh nhân nhập viện do đường huyết tăng cao

Bệnh nhân tiểu đường khám cấp cứu tăng mạnh dịp sau Tết

Nước ta hiện có khoảng 7 triệu người mắc đái tháo đường và cứ 10 người trưởng thành thì có 3 người mỡ máu cao. Đáng lo lắng đây là những bệnh mạn tính hay gặp, không chữa khỏi hoàn toàn và phải theo dõi, điều trị cả đời, nhưng có thể kiểm soát, ngăn ngừa bằng chế độ ăn uống khoa học.

Tuy nhiên, "dư chấn" về chế độ ăn uống, sinh hoạt bị đảo lộn, ăn nhiều, ít vận động trong kỳ nghỉ Tết Nguyên đán dài ngày đã khiến người bệnh tiểu đường gặp tình trạng bị rối loạn đường huyết, một số trường hợp nặng phải nhập viện cấp cứu.

Mâm cỗ Tết thịnh soạn cũng gây "áp lực" đối với sức khoẻ bệnh nhân tiểu đường

Theo thông tin từ Bệnh viện Nội tiết Trung ương, thống kê trong 9 ngày nghỉ Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025 (từ ngày 25/1 đến ngày 2/2), số ca nhập viện tăng khoảng 40% so với dịp Tết năm 2024.

Đặc biệt, theo ghi nhận từ khoa Cấp cứu (Bệnh viện Nội tiết Trung ương) trong những ngày nghỉ Tết Ất Tỵ đã có nhiều trường hợp đến khám, cấp cứu do đường huyết tăng cao.

Tương tự như vậy, dịp sau Tết mỗi năm, Bệnh viện Đa khoa Medlatec cũng thường xuyên tiếp nhận các bệnh nhân tiểu đường bị tăng đường huyết do thói quen ăn uống ngày Tết.

Theo khuyến cáo của Bệnh viện Đa khoa Medlatec, bữa ăn truyền thống trong ngày Tết của người Việt thường gồm những món nhiều thịt và dầu mỡ, tinh bột, đường, muối và ít rau xanh, nhưng lại không tốt cho người tiểu đường.

Ví dụ như: Bánh chưng, bánh tét, thịt kho tàu, xôi, thịt gà luộc, thịt đông, chả giò, chả lụa, canh khổ qua, lạp xưởng, củ kiệu, dưa hành, dưa cải chua…;

Việc ăn nhiều hơn và giảm vận động làm tăng cân, tăng đường huyết, giảm thời gian đường huyết đạt mục tiêu. Ngoài ra, thời tiết lạnh trong những ngày Tết làm giảm hoạt động của insulin góp phần làm đường huyết tăng cao hơn bình thường;

Hơn nữa, giờ ăn thay đổi vì những chuyến đi chơi xa cũng làm tăng nguy cơ hạ đường huyết. Nguy hiểm hơn, tình trạng này làm gia tăng các biến chứng cấp tính[GU1] của tiểu đường như nhiễm toan ceton[GU2] , tăng áp lực thẩm thấu máu, hoặc hôn mê do hạ đường huyết.

Chăm lo đường huyết "hậu Tết" đối với người bệnh tiểu đường

Để kiểm soát tốt đường huyết thời điểm sau Tết, người bệnh cần lưu ý xôi, bánh chưng và miến là những thực phẩm tiêu biểu chứa nhiều tinh bột có chỉ số đường huyết cao. Bên cạnh việc lưu ý khẩu phần ăn, người bệnh nên kết hợp với nhiều rau xanh, nhóm đạm nhằm giúp cho tinh bột hấp thu chậm hơn, lượng đường trong máu sẽ không bị tăng cao.

Người bệnh tiểu đường cần chú ý việc kiểm soát đường huyết tốt, ổn định

Người bệnh tiểu đường rất cần biết cách quy đổi lượng ăn hợp lý để tránh việc ăn quá nhiều tinh bột trong cùng một bữa ăn làm cho đường huyết tăng cao. Ví dụ nếu ăn cơm cùng với canh khoai (khoai tây, khoai sọ…), người bệnh cần lưu ý khi ăn 1 lạng khoai (1 củ trung bình) cần bớt đi 1/3 bát cơm và lưu ý bổ sung thêm rau xanh để ổn định đường huyết.

Người bệnh tiểu đường nên tăng cường rau xanh trong mỗi bữa ăn. Rau củ có thể chế biến đa dạng như hấp, luộc, xào, nấu. Ngoài ra, nên chuẩn bị sẵn rau sống, xà lách, dưa leo, cà chua để khi cần là có ngay đĩa salad tiện lợi.

Các món nem rán, giò tai, thịt kho, canh móng giò ninh măng... chứa nhiều cholesterol và nhiều năng lượng. Vì vậy, người bệnh tiểu đường có rối loạn mỡ máu, thừa cân, béo phì cần ăn lượng vừa phải, khi chế biến nên chọn nguyên liệu là thịt ít mỡ.

Các loại dưa muối (củ kiệu, dưa hành, dưa chua, kim chi...) là những thực phẩm kích thích vị giác, giúp tiêu hóa, dễ ăn nhưng lại chứa nhiều đường, muối. Người bình thường ăn nhiều cũng không tốt cho sức khỏe.

Với nhóm trái cây, mọi người nên ưu tiên chọn những loại quả ít ngọt, nhiều chất xơ như: bưởi, ổi, táo, dâu tây, thanh long, đào, cam, đu đủ…; ăn trực tiếp trái cây tươi sẽ tốt hơn xay nhuyễn và đặc biệt không nên ép lấy nước.

Đối với những món ăn vặt, người bệnh nên lựa chọn các loại hạt không muối như hạnh nhân, hạt óc chó, hạt điều, hạt bí, hạt dưa, hạt hướng dương, hạt mắc ca... thay thế cho các loại mứt, bánh kẹo, trái cây sấy khô, ô mai…

Rượu, bia góp phần làm đường máu không ổn định, lên xuống bất thường, có thể gây nên những hậu quả không lường trước được. Người bệnh tiểu đường nếu uống bia, rượu thì chỉ nên uống với số lượng theo khuyến cáo.

Các loại nước giải khát, nước ngọt đóng chai sẽ làm đường trong máu tăng nhanh sau khi uống nên người đái tháo cần tránh sử dụng.

Người bệnh tiểu đường nên đo đường huyết mao mạch tại nhà thường xuyên hơn để kịp thời phát hiện những thời điểm đường huyết tăng cao, hoặc khi bị hạ đường huyết. Từ đó sẽ phát hiện ra những sai lầm trong ăn uống để điều chỉnh kịp thời.

ThS.BS Hoàng Thị Thúy, Chuyên khoa Nội, Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC cho biết: “Người bị tiểu đường cần đảm bảo giám sát thật tốt lượng đường huyết bằng cách đo đường huyết trước bữa ăn và sau khi ăn. Với người có phương tiện tự kiểm tra đường máu nên đo thường xuyên hơn nhất là khi có biểu hiện bất thường”.

Thạc sỹ Thúy cũng khuyến cáo thêm, người bệnh cần gạt bỏ tâm lý “kiêng" đầu năm vào bệnh viện khám chữa bệnh. Thậm chí, nhiều người dân lo lắng đi khám ngày Tết sẽ thiếu bác sĩ, dịch vụ không chu đáo mà chi phí dịch vụ cao...