Nghề kim hoàn với di sản văn hóa Thăng Long - Hà Nội

Nghề kim hoàn là một trong nghề lâu đời, thuộc nhóm nghề đòi hỏi kỹ thuật rất cao, đem lại giá trị kinh tế lớn của Thăng Long - Hà Nội.

Hà Nội còn có làng Định Công (nay thuộc quận Hoàng Mai) là nơi có nghề đậu bạc nổi tiếng. Ngoài ra, Hà Nội còn nhiều làng nghề kim hoàn, kim khí có giá trị văn hóa khác như: Nghề đúc đồng Ngũ Xã (quận Tây Hồ), nghề dát vàng quỳ Kiêu Kỵ (huyện Gia Lâm)…

Nghệ nhân kim hoàn trình diễn

Tham gia tọa đàm có sự góp mặt của rất nhiều ban lãnh đạo, các chuyên gia, nhà khoa học, nghệ nhân khách mời như: PGS. TS Đỗ Thị Hảo - Ủy viên Hội đồng tư vấn hiệp hội làng nghề Việt; TS Trần Đoàn Lâm - Chủ tịch Hội đồng biên tập chuyên đề Nghiên cứu Việt Nam, nguyên Giám đốc Nhà xuất bản Thế giới; Ông Vũ Mạnh Hải - Chủ tịch Hội Mỹ nghệ kim hoàn thành phố Hà Nội, Chủ tịch Hội nghệ nhân, thợ giỏi thành phố Hà Nội; Bà Trần Thị Thúy Lan - Phó Trưởng ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và Phố cổ Hà Nội; Nhà báo Trương Uyên Ly…

Tọa đàm được diễn ra với mong muốn được lắng nghe các ý kiến đóng góp, các kiến nghị và giải pháp của các đại biểu tham dự nhằm kết nối các làng nghề, phố nghề, giữa các nghệ nhân và thợ thủ công của nghề kim hoàn xây dựng đình Kim Ngân và phố nghề Hàng Bạc; Để nơi đây trở thành một phố nghề có tính tiêu biểu của khu phố cổ Hà Nội và là một điểm đến góp phần phát triển dịch vụ, thương mại và du lịch, góp phần phát triển cho quận Hoàn Kiếm nói riêng và cả nước nói chung.

Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, Trưởng ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội Phạm Tuấn Long phát biểu tại buổi tọa đàm

Phát biểu khai mạc tọa đàm, Chủ tịch UBND quận Hoàn Kiếm, Trưởng ban Quản lý hồ Hoàn Kiếm và phố cổ Hà Nội Phạm Tuấn Long chia sẻ: “Đề án phát triển công nghiệp văn hóa của Thủ đô đã coi phát triển ngành thủ công mỹ nghệ - làng nghề truyền thống trở thành ngành “công nghiệp sáng tạo” có vai trò hết sức quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của thành phố.

Các chuyên gia đánh giá, nghề thủ công truyền thống Việt Nam hoàn toàn có cơ sở để được kỳ vọng là một ngành kinh tế mũi nhọn, tạo động lực thúc đẩy các ngành công nghiệp văn hóa khác phát triển. Quận Hoàn Kiếm coi nghề thủ công truyền thống là một nguồn tài nguyên”.

Thời kỳ chuyển đổi số diễn ra khiến các nghề truyền thống gặp không ít khó khăn. Phố Hàng Bạc hiện chủ yếu là nơi kinh doanh vàng bạc và sản phẩm kim hoàn, việc sản xuất ngày càng hạn chế. Làng Định Công hiện chỉ còn một số ít hộ gia đình làm nghề; Nghề bạc Định Công có kỹ thuật rất độc đáo nhưng chưa được nhiều người biết đến.

Phát biểu tại tọa đàm, ông Nguyễn Thanh Tuấn, đại diện Công ty TNHH Đúc đồng truyền thống Ngũ Xá cho rằng: “Chúng tôi luôn mong muốn, động viên và khích lệ những người trẻ muốn theo nghề, có lòng gìn giữ phát triển nghề. Chúng tôi cũng muốn truyền tải với thế hệ sau thông điệp “nghề không chỉ còn là miếng cơm manh áo, mà nó còn là lòng yêu nước, mang lại giá trị, đóng góp cho sự nghiệp phát triển của Thủ đô”.

Để bảo tồn và phát triển nghề kim hoàn trong xu thế xã hội hiện nay, nhiều chuyên gia cho rằng, các làng nghề, phố nghề cần tăng cường gắn kết để cùng phát triển. Bên cạnh đó, các làng nghề cần có chính sách gắn kết di sản nghề kim hoàn với công tác đào tạo về thiết kế, trang sức.

Ngoài ra, chúng ta nên phát triển nghề kim hoàn kết hợp với nghề gốm sứ, đúc đồng nhằm đa dạng hóa mẫu mã, sản phẩm; Tăng cường nguồn lực hỗ trợ nghệ nhân, thợ thủ công trong việc duy trì và truyền nghề.

Bên cạnh đó, chúng ta cần lập bảo tàng về nghề truyền thống trong phố cổ, yêu cầu phát triển công nghiệp văn hóa đối với lĩnh vực thủ công, mỹ nghệ như: Gắn kết di sản nghề kim hoàn với đào tạo về thiết kế, trang sức trong trường đại học; Phát triển nghề kim hoàn cộng hưởng với nghề gốm sứ, đúc đồng; Gắn kết làng nghề, phố nghề…