Cứu bệnh nhân cao tuổi bị tắc động mạch chủ chậu và đùi khoeo chân mạn tính
Bệnh nhân nam L.A.K, 76 tuổi, địa chỉ ở thành phố Cà Mau được chuyển đến Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ vào lúc 15 giờ 10 ngày 14/5/2022 với tình trạng đau nhức hai chân khoảng 3 tuần, kèm theo đó mạch mu chân hai bên không bắt được. Tiền sử có tăng huyết áp, nhồi máu não cũ, hút thuốc lá.
Bệnh nhân được nhập viện khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu, kết quả chụp cắt lớp vi tính mạch máu có cản quang, siêu âm Doppler mạch máu chi dưới: Phình tắc động mạch chủ chậu, tắc động mạch đùi khoeo bên phải do vôi hóa và huyết khối.
Hình ảnh chụp cắt lớp vi tính mạch máu có cản quang |
Các bác sĩ đã hội chẩn với chẩn đoán: Phình tắc động mạch chủ chậu hai bên kèm theo tắc đùi nông chân phải, đây là tổn thương phức tạp, có chỉ định phẫu thuật cắt túi phình động mạch chủ bụng và bắc cầu động mạch chủ đùi hai bên bằng ống ghép mạch máu nhân tạo kèm theo đó bắc cầu động mạch đùi khoeo chân phải bằng tỉnh mạch tự thân.
Sau đó, các bác sĩ tiến hành bộc lộ động mạch chủ bụng dưới thận trở xuống cho đến động mạch chậu hai bên, phình động mạch chủ bụng dạng túi đường kính 5.2 x 5cm, tắc tại vị trí ngã ba động mạch chủ chậu và tắc động mạch chậu hai bên trên nền xơ vữa rải rác kèm theo huyết khối hình thành mạn tính, tiến hành mở đùi hai bên, bộc lộ động mạch kheo chân phải trên gối, lấy tĩnh mạch hiển nông chân phải, cắt bỏ túi phình động mạch chủ bụng và sử dụng ống ghép mạch máu nhân tạo chữ Y bắc cầu nối chủ đùi hai bên, chân phải bắc cầu nối đùi khoeo bằng tĩnh mạch tự thân, sau phẫu thuật mạch chày sau hai bên rõ. Thời gian phẫu thuật 6 giờ.
Bệnh nhân L.A.K ổn định sau phẫu thuật |
Tình trạng hiện tại, bệnh nhân tỉnh, mạch mu chân hai bên rõ, các ngón chân ấm cử động bình thường, sức khỏe ổn định đang được theo dõi và điều trị tại khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu.
BSCKII Trầm Công Chất, Trưởng khoa Ngoại Lồng ngực - Mạch máu thông tin: Tắc động mạch chủ bụng - động mạch chậu mạn tính phần lớn do xơ vữa động mạch gây nên. Bệnh thường gặp ở người lớn tuổi, có thể đi kèm với bệnh lý xơ vữa mạch máu khác, đặc biệt là bệnh động mạch vành.
Tắc động mạch chủ bụng dưới thận và động mạch chậu mạn tính do xơ vữa là bệnh thường gặp ở bệnh nhân lớn tuổi. Phái nam gặp nhiều hơn phái nữ có lẽ do cách sống, tuổi thường gặp ở người già, điều này cũng đúng với quá trình diễn tiến xơ vữa động mạch. Bệnh nhân hay có tiền căn bệnh lý đi kèm, đặc biệt là bệnh lý tim mạch, tiểu đường, tăng cholesterol máu. Do xơ vữa động mạch là một quá trình toàn thân, nên bệnh có thể đi kèm tắc các động mạch đầu xa của chi dưới. Vì vậy, biểu hiện lâm sàng thay đổi với những mức độ thiếu máu nuôi chi khác nhau tuỳ thuộc mức độ lan tỏa của bệnh, vị trí tắc. Thông thường bệnh nhân có biểu hiện thiếu máu khi nhập viện. Tắc động mạch chủ chậu mạn tính nếu không được can thiệp kịp thời sẽ gây nhiều hậu quả nặng nề cho người bệnh. Trong đó, thiếu máu chi dưới là tai biến thường gặp nhất. Thiếu máu chi dưới có thể làm các chi bị hoại tử, người bệnh bị giảm khả năng đi lại, giảm khả năng lao động, thậm chí trở thành tàn phế, trở thành gánh nặng cho gia đình và xã hội. Bệnh nhân bị cắt cụt chi không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể lực mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe tinh thần. Điều trị nội khoa bằng thuốc làm tăng tuần hoàn bàng hệ, giảm loét, giảm chấn thương chi, nhưng chỉ làm chậm diễn tiến bệnh không thay thế được phẫu thuật ở bệnh nhân nặng hơn. Điều trị ngoại khoa có hiệu qua tốt hơn, ngay cả khi bệnh nhân bị tắc động mạch nhiều đoạn. Những bệnh nhân có bệnh lý nền kèm theo như đái tháo đường, bệnh tim mạch... khi người bệnh có những triệu chứng như: Đau cách hồi, biến đổi màu sắc da, teo cơ, lạnh chi, loét không lành nên đến những trung tâm có chuyên khoa về mạch máu để được khám và điều trị kịp thời. |