Châu Á chiếm phần lớn các thành phố ô nhiễm nhất thế giới
Theo đó, Ấn Độ có nhiều nhất trong danh sách với 46 thành phố ô nhiễm. Trung Quốc có 42 thành phố, Pakistan có 6, Bangladesh có 4, Indonesia có 1 và Thái Lan có 1.
Thành phố ô nhiễm nhất thế giới được ghi nhận là Hòa Điền ở Tân Cương phía Tây Nam Trung Quốc. Trong 10 thành phố ô nhiễm nhất thế giới, Hòa Điền là thành phố duy nhất ghi nhận mức chất lượng không khí nguy hiểm, xảy ra vào tháng 3/2020.
IQAir xác định chất lượng không khí trung bình của từng thành phố theo các nồng độ bụi mịn PM2.5, chất ô nhiễm có hại nhất với con người. Tháng 9/2021, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo nồng độ PM2.5 toàn cầu cần được giảm một nửa từ 10 xuống 5 microgram/mét khối.
Châu Á chiếm phần lớn các thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới (Ảnh: Reuters) |
IQAir sử dụng Chỉ số Chất lượng Không khí Mỹ (AQI) để tính toán nồng độ PM2.5 vượt quá con số 10 microgram/mét khối của WHO năm 2020. Theo chỉ số này, phơi nhiễm bụi mịn từ 35,5 - 55,4 microgram/mét khối là không tốt cho sức khỏe của nhóm người nhạy cảm, phơi nhiễm ít nhất 250,5 microgram/mét khối bị coi là nguy hiểm.
Theo đó, Hòa Điền có nồng độ PM2.5 trung bình là 110,2 microgram/mét khối, bị xếp vào nhóm có hại cho sức khỏe. Thành phố Đức Châu của Trung Quốc (đứng thứ 100 danh sách) có nồng độ bụi mịn trung bình là 50,1 microgram/mét khối.
Trước đó, ngày 17/11, IQAir đã xếp Lahore của Pakistan là thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới. Ô nhiễm không khí trở nên tồi tệ tại Pakistan trong những năm gần đây khi hỗn hợp khói dầu diesel chất lượng thấp, khói rơm rạ bị đốt và nhiệt độ mùa Đông lạnh giá kết hợp lại thành những đám khói mù tù đọng.
Lahore là thành phố lớn, đông đúc với hơn 11 triệu dân tại tỉnh Punjab gần biên giới với Ấn Độ và luôn bị xếp vào nhóm những thành phố ô nhiễm không khí nhất thế giới.
Hậu quả của ô nhiễm môi trường không khí đối với con người rất nghiêm trọng. Ô nhiễm môi trường không khí chính là tác nhân chính khiến cho tỷ lệ người mắc các bệnh về hô hấp, ung thư… tăng cao.
Ô nhiễm không khí là nguyên nhân gây ra nhiều bệnh về hô hấp cho con người (Ảnh: Reuters) |
Theo WHO, ô nhiễm môi trường không khí gây ra 7 triệu ca tử vong mỗi năm, trong đó Châu Á - Thái Bình Dương chiếm khoảng 4 triệu ca. Chúng không những cướp đi sinh mạng của hàng triệu người mà còn gây thiệt hại kinh tế gần 5 nghìn tỷ USD mỗi năm.
Ô nhiễm không khí còn khiến tuổi thọ trung bình của mỗi người giảm đi 2 năm và là nguyên nhân gây tử vong cao thứ 4 trên thế giới sau tăng huyết áp, sử dụng thuốc lá và chế độ ăn uống không lành mạnh.
Theo đó, ô nhiễm bụi mịn PM 2.5 chính là thủ phạm gây ra nhiều ca tử vong nhất. Vì chúng có kích thước rất nhỏ nên dễ đi vào các nang phổi gây nên các bệnh về hô hấp.
Bụi mịn (PM 2.5) kết hợp với CO, SO2, NO2 có trong không khí gây kích ứng niêm mạc, cản trở Hemoglobin kết hợp oxy khiến tế bào thiếu oxy, dẫn đến suy giảm chức năng phổi và làm nặng thêm tình trạng bệnh hen và tim mạch.
Theo WHO, ô nhiễm môi trường không khí còn là một trong nhiều thủ phạm gây nên các bệnh tim mạch, đột quỵ não lên tới 25%.
Ngoài ra ô nhiễm môi trường không khí còn làm trầm trọng hơn các bệnh hen suyễn, ung thư phổi. Chúng còn tác động lên hệ thần kinh trung ương, làm tăng nguy cơ mắc bệnh Alzheimer, Parkinson, tự kỷ hay các bệnh về tâm lý…