Bài 5: Vai trò của phụ huynh ở đâu?

Sự giám sát chặt chẽ của phụ huynh sẽ góp phần tạo nên những bữa ăn bán trú chất lượng, an toàn. (Ảnh minh họa)

Bài liên quan

Bất an chất lượng bữa ăn bán trú -Bài 1: Phụ huynh canh cánh nỗi lo…

Bất an chất lượng bữa ăn bán trú - Bài 2: Những bữa ăn… không đáng có

Bất an chất lượng bữa ăn bán trú - Bài 3: Có quy trình nhưng buông lỏng giám sát

Bất an chất lượng bữa ăn bán trú - Bài 4: Bữa ăn có bị chi phối?

Nên làm đúng chức năng

Quy định về tổ chức bữa ăn bán trú trường học khá chặt chẽ từ khâu cung ứng sản phẩm đến quy trình chế biến, giám sát. Theo đó, nhà trường phải hợp đồng với một đơn vị cung ứng thực phẩm có đủ tư cách pháp nhân. Nhà trường và phụ huynh có trách nhiệm giám sát chất lượng, quy trình chế biến và lưu mẫu thực phẩm hàng ngày. Tuy nhiên trên thực tế, bữa ăn học đường hầu như không có sự kiểm tra, giám sát của phụ huynh.

Theo chị Nguyễn Thúy Hà ở quận Thanh Xuân (Hà Nội), đến bây giờ, sau khi con sắp học hết lớp 1 trường tiểu học công lập trên địa bàn, chị vẫn muốn được đến trường để xem hôm nay con ăn gì, gồm những món nào. Tuy nhiên, việc đó là bất khả thi vì sau giờ vào học, cổng trường đóng im ỉm. Ai muốn đến gặp con phải có lý do chính đáng thì bảo vệ mới mở cổng cho vào. Vì thế, việc ăn uống của con, chị chỉ biết thông qua chính con kể lại, cùng lắm là xem thực đơn mỗi ngày dán trên bảng thông báo.

Còn chị Nguyễn Thanh Huyền ở quận Cầu Giấy, chia sẻ: “Nhiều năm đi họp phụ huynh nhưng tôi chưa bao giờ thấy thấy hội phụ huynh nhắc nhở gì đến việc giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) và chất lượng bữa ăn bán trú. Mấy lần tôi định đứng ra đề xuất nhưng đều vướng, nhiều phụ huynh cứ ngần ngại như không tin nhà trường. Đặc biệt, đã có lần tôi ý kiến nhưng gặp hội trưởng cha mẹ học sinh theo đúng nghĩa “cánh tay nối dài” của nhà trường. Người này lập tức “đánh lạc hướng” khi tôi đưa ra ý kiến. Tôi mong phụ huynh được thành lập nhóm giám sát độc lập, thay nhau luân phiên khoảng 1 - 2 lần mỗi tháng hoặc đột xuất kiểm tra thực phẩm, bếp ăn và thức uống của các con”.

Cùng quan điểm, anh Nguyễn Mạnh Đạt ở quận Ba Đình, cho rằng, việc phụ huynh vào trường giám sát bữa ăn bán trú là bất khả thi. Vì trước đây, anh và một số cha mẹ khác trong lớp cũng đã đề xuất rồi nhưng khi hỏi ai sẽ xung phong làm thì tất cả… im lặng. Vị trí này chẳng ai muốn làm vì không có thời gian để tham gia hội, ngoài ra còn tâm lý em ngại, cả nể, lo lắng con mình bị trù dập.

Nhiều phụ huynh khác còn cho biết, chưa bao giờ thấy nhà trường, hội cha mẹ học sinh nhắc đến việc cho kiểm tra bếp ăn hoặc cơ sở cung cấp thực phẩm.

Đa số ban đại diện cha mẹ học sinh chỉ nghe theo hiệu trưởng. Hầu như họ chỉ làm chức năng thu, chi tiền, kêu gọi đóng góp. Còn những hoạt động thiết thực để học sinh ăn, ngủ, sinh hoạt tại trường được thoải mái, an toàn thì hiếm có nơi nào làm. Nhiều ý kiến cho rằng, đã đến lúc các buổi họp phụ huynh thay vì bàn chuyện đóng góp quỹ nọ, quỹ kia nên chăng hãy bàn đến bữa ăn, giấc ngủ, nơi đi vệ sinh của các con…

Chủ động yêu cầu giám sát

Trước việc hàng loạt trẻ mầm non bị nhiễm sán lợn ở Thuận Thành (Bắc Ninh), vấn đề ATVSTP và những suất ăn bị bớt xén, Sở GD&ĐT Hà Nội đã yêu cầu các phòng GD&ĐT tăng cường công tác an toàn thực phẩm và quản lý bữa ăn học đường. Cụ thể, Sở yêu cầu 100% các trường có bếp ăn tập thể thực hiện nghiêm các quy định về an toàn thực phẩm và dinh dưỡng học đường; thực hiện nghiêm túc ký kết hợp đồng có thỏa thuận chặt chẽ với các đơn vị cung cấp suất ăn bán trú; cung ứng thực phẩm an toàn; chú ý truy xuất nguồn gốc thực phẩm; tổ chức tốt hoạt động của ban chỉ đạo bán trú; phân công trách nhiệm rõ ràng.

Theo ông Phạm Xuân Tiến, Phó Giám đốc Sở GD&ĐT Hà Nội, Sở đã chỉ đạo các đơn vị, trường học tăng cường phát huy vai trò giám sát thường xuyên và đột xuất của ban đại diện cha mẹ học sinh trong việc phối hợp tổ chức bữa ăn bán trú; giám sát nguồn gốc nguyên liệu thực phẩm của nhà cung cấp, quy trình phân chia và định lượng suất ăn, có minh chứng cụ thể. Các trường cần thực hiện tự kiểm tra, ghi biên bản, họp rút kinh nghiệm và điều chỉnh kịp thời công tác bán trú và bữa ăn học đường.

Ông Phạm Xuân Tiến khẳng định, yêu cầu được giám sát bếp ăn trường học của phụ huynh là chính đáng. Các trường có nhiệm vụ phối hợp với ban đại diện cha mẹ học sinh để mọi thông tin được công khai, minh bạch. Phụ huynh cũng cần chủ động yêu cầu tham gia hoạt động này để kịp thời phát hiện những nghi ngờ liên quan đến thực phẩm trong trường học.

Bà Trần Thị Diệu Anh, Hiệu trưởng trường Mầm non thị trấn Trâu Quỳ (huyện Gia Lâm) thông tin, để công tác bảo đảm an toàn thực phẩm bếp ăn tập thể ngày càng chặt chẽ, rất cần sự phối hợp giữa nhà trường và ban đại diện phụ huynh học sinh. Nhà trường rất muốn ban đại diện phụ huynh học sinh tham gia, giúp kiểm soát về số lượng, chất lượng thực phẩm nhập vào. Trên thực tế, hằng ngày tại trường Mầm non thị trấn Trâu Quỳ, ban đại diện phụ huynh học sinh vẫn thay nhau tham gia, theo dõi từ lúc giao nhận đến các khâu sơ chế, chế biến thực phẩm.

Nhiều ý kiến cho rằng, dù phụ huynh có muốn hay không, các trường đều nên chủ động mời giám sát, từ khâu lựa chọn nguồn thực phẩm, về tận cơ sở sản xuất, cho đến việc giám sát nấu ăn tại trường. Ban phụ huynh nên phân công nhau để mỗi lớp giám sát một tuần hay một tháng, tránh việc đùn đẩy, thả lỏng. Theo quy định, phụ huynh giám sát bữa ăn bán trú nằm trong quy chế của trường, Ban giám hiệu có trách nhiệm thực thi trên cơ sở phối hợp chặt chẽ với đại diện cha mẹ học sinh.

Việc tham gia của phụ huynh trong giám sát bữa ăn bán trú đều có quy định, quy chế, văn bản của Sở GD&ĐT. Vì vậy, cha mẹ hãy mạnh dạn đề xuất việc được giám sát bữa ăn của con, thậm chí là đột xuất. Phụ huynh hãy hiểu đây là nghĩa vụ và cũng là quyền lợi. Đầu năm học, phụ huynh hoàn toàn có thể hỏi nhà trường về việc có văn bản, quy chế nào liên quan đến điều này không. Nếu nhà trường cố tình gây khó dễ, phụ huynh có thể đặt nghi vấn vì sao lại thế. Trường nào làm tốt thì chắc chắn không gây áp lực, tạo rào cản cho cha mẹ đến trường xem con ăn, ngủ ra sao.

Để công tác đảm bảo an toàn thực phẩm trong trường học đạt hiệu quả, cần giao trách nhiệm và ràng buộc chặt chẽ về chất lượng bữa ăn học đường cho Hiệu trưởng nhà trường. Vai trò quản lý, giám sát của lãnh đạo phòng GD&ĐT cũng như chính quyền địa phương cần phát huy hơn nữa trong việc đảm bảo an toàn thực phẩm ở trường học. Tổ chức bữa ăn bán trú cần được công khai, minh bạch như một loại hình dịch vụ kinh doanh. Vai trò giám sát của phụ huynh phải được tôn trọng, họ có quyền hỏi, xem, kiểm tra đột xuất. Chỉ khi làm tốt khâu giám sát cộng đồng như vậy, bữa ăn của trẻ sẽ được đảm bảo.