Thế hệ thanh niên mới nói không với quấy rối
Không đề cập quá nhiều hay đi sâu vào những vấn đề mang tính chuyên môn, lý thuyết, buổi trò chuyện với sự tham gia của những người trẻ thế hệ gen Y, Z đã chia sẻ những câu chuyện, trải nghiệm thực tế về vấn đề quấy rối phụ nữ, trẻ em gái ở nơi công cộng và trên môi trường mạng. Từ đó, các bạn trẻ cùng nhau đưa ra những gợi ý, sáng kiến góp phần vào việc giảm thiểu, chấm dứt hành vi quấy rối phụ nữ và em gái, tạo nên cộng đồng an toàn.
Các diễn giả của chương trình |
Buổi trò chuyện có sự tham gia của anh Trung Anh và Việt Anh - nhóm YouTuber 1977 Vlog; Bạn Nguyễn Trọng Tiến, đại diện Câu lạc bộ Thủ lĩnh của sự thay đổi (CLB COC) trường Đại học Giao thông vận tải; Bạn Nguyễn Ngọc Nhi, đại diện Câu lạc bộ COC trường THPT Vân Nội (Đông Anh, Hà Nội) và chị Chu Thu Hà, Quản lý truyền thông Viện MSD.
Im lặng trước các hành vi quấy rối liệu có là “vàng”?
Sự kiện “Thế hệ mới: Nói không với quấy rối” nằm trong khuôn khổ dự án "Thành phố an toàn, thân thiện với em gái” do Tổ chức Plan International Việt Nam tài trợ nhằm hưởng ứng ngày Quốc tế trẻ em gái 11/10, ngày Phụ nữ Việt Nam 20/10 và hướng tới tháng Hành động quốc gia vì bình đẳng giới. |
Theo khảo sát của CLB COC trường Đại học Giao thông vận tải với 100 thanh thiếu niên thì 75% người được hỏi đã từng bị quấy rối, xâm hại. Trong đó, 58.3% thủ phạm là đàn ông xa lạ và 23.7% người được hỏi sẽ im lặng khi bị quấy rối hoặc chứng kiến các hành vi này.
Lý giải cho sự im lặng của nạn nhân và cộng đồng, anh Việt Anh cho rằng: “Theo mình, đa phần sự im lặng đến từ cảm giác yếu thế. Nạn nhân bị quấy rối cảm thấy không có khả năng phản kháng hoặc lên tiếng cũng không giải quyết được vấn đề nên im lặng.
Những người chứng kiến xung quanh có thể cũng lo sợ việc lên tiếng sẽ ảnh hưởng đến bản thân. Tuy nhiên, chúng ta chỉ yếu thế khi im lặng. Nếu chúng ta lên tiếng tố giác, chính kẻ quấy rối, xâm hại mới là người yếu thế”.
Anh Nguyễn Việt Anh, nhóm 1977 Vlog (bên phải) |
Bạn Nguyễn Ngọc Nhi cũng chia sẻ câu chuyện của bản thân và đưa ra gợi ý cho các bạn nữ: “Cá nhân em từng chứng kiến những trường hợp, câu chuyện bạn nữ bị quấy rối, đặc biệt là trên phương tiện công cộng như xe buýt. Sự im lặng của các bạn vô tình khiến những hành động này tiếp diễn.
Nếu không may là nạn nhân, các bạn có thể lên tiếng bằng cách yêu cầu thủ phạm dừng ngay hành động; Chủ động đứng ra tố cáo thủ phạm hoặc lên tiếng nhờ lái xe, phụ xe, những người xung quanh giúp đỡ”.
Bàn về ranh giới giữa những lời tán thưởng, khen ngợi và trêu ghẹo, quấy rối, bạn Nguyễn Trọng Tiến nêu quan điểm: “Thực ra ranh giới này rất mong manh nhưng hoàn toàn có thể nhận biết được. Điều đó thể hiện qua ánh mắt, lời nói và cử chỉ. Đó sẽ là lời khen ngợi nếu đi kèm với những cử chỉ, ánh mắt thân thiện nhưng nhìn chằm chằm, cử chỉ đùa cợt, từ ngữ khiếm nhã thì sẽ là quấy rối”.
Bạn Nguyễn Trọng Tiến, đại diện Câu lạc bộ Thủ lĩnh của sự thay đổi (CLB COC) trường Đại học Giao thông vận tải |
Cùng quan điểm với bạn Tiến, anh Trung Anh bổ sung: “Dù là mối quan hệ nào cũng cần sự khen ngợi khéo léo, tránh những câu trêu đùa liên quan đến tình dục và cơ thể người khác”.
Các khách mời cùng thống nhất rằng những hành vi như đụng chạm, nhìn chằm chằm, dùng từ nhạy cảm khiến đối phương cảm thấy khó chịu, không thoải mái, không an toàn đều được coi là hành vi quấy rối.
Các diễn giả cũng cùng đồng ý, phụ nữ và trẻ em gái nên được trang bị thêm kỹ năng để nhận diện, phòng tránh và đối phó với những kẻ quấy rối. Tuy nhiên, các em gái không bao giờ là người có lỗi vì không tự bảo vệ được mình. Anh Trung Anh bổ sung: Nạn nhân sợ kẻ quấy rối, ngược lại kẻ quấy rối cũng sợ bị phát giác và lôi ra ánh sáng. Do đó, các em gái và người chứng kiến hãy sẵn sàng lên tiếng yêu cầu thủ phạm dừng những hành vi xấu; Tìm kiếm sự trợ giúp của những người xung quanh. Điều này sẽ góp phần ngăn chặn và giảm thiểu những hành vi quấy rối, xâm hại.
Anh Nguyễn Trung Anh, nhóm 1977Vlog |
Cần phổ biến kỹ năng sử dụng Internet an toàn
Thời đại 4.0, chỉ cần chiếc điện thoại thông minh là đã có thể tiếp cận internet dễ dàng và nhanh chóng thì phụ nữ và trẻ em gái còn đứng trước nguy cơ là nạn nhân của quấy rối trên môi trường mạng. Những hành vi quấy rối thông thường có thể là lời bình luận khiếm nhã, bình phẩm về ngoại hình phụ nữ, gạ gẫm, tán tỉnh, chia sẻ hay gửi những hình ảnh, clip nhạy cảm, bị tung tin sai sự thật... Internet là ảo nhưng có thể để lại những tổn thương, hậu quả thật với nạn nhân.
Bạn Nguyễn Ngọc Nhi, đại diện Câu lạc bộ COC trường THPT Vân Nội (Đông Anh, Hà Nội) |
Là thành viên tích cực của CLB COC với nhiều hoạt động, nỗ lực góp phần thúc đẩy bình đẳng giới, bạn Ngọc Nhi chia sẻ: “Chúng ta không thể chọn việc mình có là nạn nhân của quấy rối hay không nhưng có thể học cách ứng phó và phản kháng. Em sẽ không trò chuyện với người lạ, không click vào những hình ảnh, đường link được gửi từ người lạ, chặn tài khoản đó và tìm kiếm sự giúp đỡ từ người thân, thầy cô giáo và cơ quan chức năng nếu sự việc nghiêm trọng hơn”.
Chia sẻ về vấn đề này, chị Chu Thu Hà, quản lý truyền thông Viện MSD đã nêu ra một số kỹ năng an toàn Internet như: Không chia sẻ quá nhiều thông tin cá nhân trên mạng xã hội: Sử dụng mật khẩu bảo mật an toàn để hạn chế rò rỉ thông tin, hình ảnh cá nhân; Không tham gia các nhóm có nội dung không lành mạnh... để giảm thiểu tối đa việc trở thành mục tiêu công kích, quấy rối hay trở thành những người quấy rối trên Internet.
Chị Chu Thu Hà, quản lý truyền thông Viện MSD |
Là thành viên tích cực với những nỗ lực thúc đẩy "Thành phố an toàn, thân thiện với em gái” của CLB COC trường Đại học Giao thông vận tải, bạn Nguyễn Trọng Tiến cho biết: “Chúng em sẽ tận dụng mặt tích cực của mạng xã hội để thực hiện các chiến dịch, sản phẩm truyền thông với thông điệp tích cực lan tỏa đến các bạn trẻ. Ai cũng có thể đồng hành trong việc chấm dứt quấy rối, xây dựng xã hội an toàn đơn giản bằng cách like, bình luận, chia sẻ những thông tin tích cực và hữu ích”.
Là nhà sáng tạo nội dung, có ảnh hưởng đến giới trẻ, anh Việt Anh nhận định: “Việc thay đổi nhận thức và hành động của cả cộng đồng không thể thực hiện trong một thời gian ngắn. Khi xây dựng các video, nhóm 1977 Vlog đưa những thông điệp tích cực tới người xem một cách nhẹ nhàng, hài hước, giống như bắt đầu gieo một hạt mầm nhỏ.
Cũng giống như việc tưới nước, chăm bón cho hạt mầm, chúng mình hy vọng việc liên tục, thường xuyên lồng ghép thông điệp tích cực vào sản phẩm, dự án sẽ dần thay đổi suy nghĩ, nhận thức của mỗi người. Chúng ta sẽ cùng hướng đến một xã hội không còn quấy rối, không còn những tiêu cực”.
Các diễn giả tham gia thử thách Equal for girls - Equal for all |
Khép lại chương trình, các diễn giả và các khán giả xem livestream đã cùng nhau đưa ra thông điệp và cử chỉ thể hiện sự cam kết trong việc bảo vệ em gái khỏi mọi hành vi quấy rối trong đời thực và trên môi trường mạng. “Chúng ta đừng là những chiếc đũa đứng riêng rẽ mà hãy cùng nhau trở thành một bó đũa chắc chắn, không thể bẻ gãy. Khi chúng ta đồng lòng lên tiếng, mọi hành vi quấy rối phụ nữ, em gái dù ở đâu, dưới hình thức nào cũng đều sẽ phải chấm dứt. Sự nhiệt huyết, sức mạnh và khả năng lan tỏa thông điệp tích cực của những thanh niên thế hệ mới sẽ giúp thực hiện hiện điều đó”, chị Chu Thu Hà đưa ra thông điệp.