Kỳ họp thứ 12 - Kỳ họp thường lệ của Hội đồng Nhân dân (HĐND) TP Hà Nội khóa XVI nhiệm kỳ 2021 - 2026 đã khép lại với những điểm nhấn trong quyết sách các vấn đề lớn của Thủ đô cùng sự đổi mới về tổ chức, thực hiện kỳ họp. Chính những yếu tố đó nên dù chỉ diễn ra trong 3,5 ngày song HĐND TP đã không chỉ hoàn thành một khối lượng công việc lớn mà còn để lại nhiều ấn tượng sâu đậm, tạo sự lan tỏa, quyết tâm vượt khó, bồi đắp niềm tin trong Nhân dân.

Dành nhiều thời gian theo dõi kỳ họp, ông Lê Viết Chức (phường Trung Kính, quận Thanh Xuân) cho biết, vài năm gần đây, cứ đến kỳ họp HĐND là ông lại sắp xếp thời gian để theo dõi các nội dung được truyền hình trực tiếp. Điều cuốn hút ông ở những kỳ họp này là các vấn đề được đại biểu HĐND TP tranh luận rất thẳng thắn, quyết liệt, tạo ra không khí làm việc rất sôi nổi, không nhàm chán như trước.

Bên cạnh đó, cũng như mọi người dân Thủ đô, ông cũng đặt sự kỳ vọng vào những quyết sách kịp thời, quyết liệt đáp ứng yêu cầu thực tiễn của thành phố.

“Những kỳ họp của Quốc hội và HĐND luôn được người dân và cử tri chúng tôi mong đợi. Bởi đó là dịp không chỉ quyết định những vấn đề lớn của đất nước, đó còn là dịp để chính quyền địa phương, các Sở, ban, ngành TP lắng nghe một cách nghiêm túc, cầu thị những nguyện vọng của Nhân dân và cử tri. Đồng thời có những lời hứa, cam kết thực hiện các vấn đề bức xúc dân sinh được phản ánh”- ông Chức cho biết và chia sẻ thêm, điều đáng mừng là vài năm trở lại đây, việc đôn đốc, giám sát các lời hứa, cam kết của chính quyền TP được HĐND tăng cường, đẩy mạnh mang lại nhiều hiệu quả rõ rệt. Vì thế, các kỳ họp nói riêng, các phiên giải trình, chất vấn, hay các đợt giám sát của HĐND TP càng trở nên đáng mong đợi hơn.

Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ phát biểu tại Kỳ họp thứ 12, HĐND TP Hà Nội khóa XVI

Sự đổi mới trong hoạt động của HĐND TP Hà Nội không chỉ được cử tri, Nhân dân ghi nhận mà còn được Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đánh giá rất cao. Về dự phiên khai mạc kỳ họp lần này của HĐND TP Hà Nội, Chủ tịch Quốc hội đã nhấn mạnh: “Thời gian qua đã có một “làn gió tươi mới” trong kết quả hoạt động của HĐND các tỉnh, TP, mà Thủ đô Hà Nội là một ví dụ tiêu biểu, điển hình”; “Hoạt động của HĐND TP Hà Nội có nhiều đổi mới, sáng tạo, nâng cao chất lượng hoạt động theo hướng ngày càng thực chất, chuyên nghiệp, hiệu quả hơn”.

Chỉ ra một số kết quả tiêu biểu, Chủ tịch Quốc hội ghi nhận, HĐND TP Hà Nội đã đề cao phương châm hoạt động “sâu sát, quyết liệt, thực chất, hiệu quả”. Trong công tác xây dựng thể chế, để giải quyết những vấn đề thực tiễn đặt ra, từ đầu nhiệm kỳ đến nay, HĐND TP đã ban hành 110 nghị quyết. Công tác thẩm tra các văn bản Ủy ban Nhân dân (UBND) TP và các cơ quan hữu quan trình có sự cải thiện rõ rệt về chất lượng, thể hiện rõ chính kiến. Theo Chủ tịch Quốc hội, đây là yếu tố quan trọng để HĐND TP ban hành nhiều cơ chế, chính sách, biện pháp có chất lượng cao, hiệu quả thiết thực, khả thi, phù hợp với thực tiễn, kịp thời giải quyết những vấn đề phát sinh, đột xuất.

Trong công tác giám sát, HĐND TP Hà Nội đã đổi mới hoạt động theo hướng tăng cường giám sát chuyên đề về những vấn đề được dư luận xã hội quan tâm; Yêu cầu các cơ quan, người đứng đầu các cơ quan giải trình nhiều hơn, qua đó phân tích thấu đáo những vấn đề phức tạp, bất cập. Công tác tổ chức kỳ họp của HĐND TP Hà Nội được thực hiện rất khoa học, kịp thời, thực chất và hiệu quả. Công tác chuẩn bị các nội dung của kỳ họp được thực hiện trên tinh thần từ sớm, từ xa; giảm thời gian đọc báo cáo, tăng thời gian chất vấn, thảo luận.

“Công tác thông tin, tuyên truyền về hoạt động của HĐND được quan tâm đẩy mạnh, qua đó nhận được nhiều ý kiến, kiến nghị xác đáng của cử tri và người dân, góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của các cấp chính quyền cũng như bảo đảm quyền lợi chính đáng, hợp pháp của người dân, doanh nghiệp”, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ nhấn mạnh.

“Đây là những nội dung rất quan trọng và thiết thực, liên quan đến kỷ luật, kỷ cương, trách nhiệm thực thi công vụ, đang được thành phố tập trung chỉ đạo, được đông đảo cử tri, Nhân dân quan tâm và được các Ban HĐND, Tổ đại biểu và đại biểu HĐND Thành phố đăng ký, đề xuất”, Chủ tịch HĐND Thành phố Nguyễn Ngọc Tuấn nhấn mạnh.

Theo Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn, tinh thần đổi mới, thiết thực, nâng cao chất lượng, hiệu quả trong hoạt động của Quốc hội đã lan tỏa tới hoạt động của HĐND TP Hà Nội. Ngay tại Kỳ họp thứ 12 này, HĐND TP tiếp tục cải tiến nội dung, chương trình kỳ họp theo hướng giảm thời gian trình bày báo cáo, dành thời gian thảo luận tại các tổ và hội trường và dành một ngày cho hoạt động chất vấn, trả lời chất vấn. Đây là những hoạt động quan trọng của nghị trường nhằm phát huy vai trò, trách nhiệm và trí tuệ của các vị đại biểu để trao đổi, thảo luận những nội dung quan trọng trong chương trình của kỳ họp.

Phát biểu tại kỳ họp, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội Đinh Tiến Dũng đánh giá, HĐND TP đã tiếp tục có nhiều đổi mới theo hướng sâu sát, quyết liệt, thực chất, hiệu quả, sát tình hình thực tiễn của TP. Trong đó, HĐND TP đã triển khai hiệu quả Đề án 15 của Ban Thường vụ Thành ủy về “Nâng cao năng lực, hiệu lực, hiệu quả hoạt động của HĐND các cấp giai đoạn 2021-2026 gắn với thực hiện thí điểm tổ chức mô hình chính quyền đô thị và củng cố chính quyền nông thôn tại TP Hà Nội”; Nghị quyết số 594/NQ-UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về “Hướng dẫn hoạt động giám sát của HĐND, thường trực HĐND, ban của HĐND, tổ đại biểu HĐND và đại biểu HĐND” để hoạt động của HĐND TP và các cấp ngày càng bài bản, hiệu lực, hiệu quả hơn.

Nhìn lại 3,5 ngày làm việc sôi nổi, thẳng thắn, nghiêm túc, kỳ họp đã hoàn thành một khối lượng công việc lớn, mà theo Chủ tịch HĐND TP Hà Nội Nguyễn Ngọc Tuấn, những nghị quyết được thông qua là nội dung rất quan trọng, định hướng, cơ chế, chính sách, giải pháp thúc đẩy phát triển kinh tế xã hội, đảm bảo an sinh trên địa bàn TP.

Theo đó, các đại biểu đã tập trung phân tích kết quả thực hiện nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng, tài chính, ngân sách của TP 6 tháng đầu năm 2023; Đánh giá những tồn tại hạn chế và đề xuất những giải pháp đồng bộ, hiệu quả, khả thi để khắc phục những khó khăn, vướng mắc, phấn đấu hoàn thành toàn diện các chỉ tiêu kinh tế, xã hội năm 2023 và cả nhiệm kỳ.

Trên cơ sở ý kiến thảo luận của các đại biểu, báo cáo thẩm tra của các Ban HĐND TP và báo cáo giải trình, bổ sung của UBND TP, HĐND TP đã biểu quyết thông qua nghị quyết về nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, thu, chi ngân sách 6 tháng cuối năm 2023, với 7 nhóm nhiệm vụ, giải pháp trọng tâm. Trong đó tập trung cải cách hành chính, tăng cường phân cấp, uỷ quyền, duy trì kỷ luật, kỷ cương; Cải thiện môi trường đầu tư, kinh doanh; Tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp, hỗ trợ phục hồi và phát triển kinh tế, xã hội.

HĐND TP đã xem xét, thông qua 21 báo cáo và 22 nghị quyết chuyên đề, như: Định hướng đồ án điều chỉnh Quy hoạch chung Thủ đô; Cập nhật, điều chỉnh Kế hoạch đầu tư công trung hạn 5 năm; Phê duyệt chủ trương, điều chỉnh chủ trương đầu tư các dự án đầu tư công; Danh mục thu hồi đất và điều chỉnh bảng giá đất; Chính sách khuyến khích phát triển nông nghiệp, nông thôn; Các biện pháp đẩy nhanh tiến độ xử lý các dự án chậm triển khai; Đề án thành lập quận Đông Anh; Quy định diện tích nhà ở tối thiểu để công dân được đăng ký thường trú tại Hà Nội; Các quy định, cơ chế, chính sách liên quan đến lĩnh vực giáo dục đào tạo, y tế, lao động thương binh xã hội …

Tại kỳ họp này, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Minh Hải đã báo cáo giải trình làm rõ thêm một số nội dung cử tri quan tâm. Trong đó, liên quan đến vấn đề chỉ đạo, điều hành, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, TP sẽ tiếp tục cải cách hành chính, đơn giản hóa thủ tục hành chính; Rà soát, kiểm tra, cắt bỏ các thủ tục hành chính không cần thiết làm tăng chi phí, gây phiền hà, ách tắc, tiêu cực cho người dân, doanh nghiệp và tích cực triển khai ứng dụng chuyển đổi số, thực hiện hiệu quả Đề án 06 của Chính phủ, nâng cao chất lượng dịch vụ công trực tuyến.

Tới đây, UBND TP sẽ tiếp tục chỉ đạo rà soát chức năng, nhiệm vụ và thẩm quyền; Làm rõ thẩm quyền chung, thẩm quyền riêng, chức năng nhiệm vụ của từng đơn vị, cá thể hóa nhiệm vụ từng đơn vị, phân công giữa các đơn vị và thực hiện phân công theo tinh thần 5 rõ.

TP cũng sẽ xây dựng các phần mềm liên thông theo các nhóm công việc để quản lý các dự án đầu tư công, dự án đầu tư ngoài ngân sách, thu chi ngân sách liên quan đến các bộ phận ở cấp quận, huyện, xã phường....; Xây dựng các quy chuẩn tiêu chuẩn định mức đơn giá để phục vụ người dân và doanh nghiệp, hướng tới tiết kiệm, hiệu quả để đảm bảo nguyên tắc tính đúng tính đủ và quản lý theo kết quả sản phẩm đầu ra.

Thủ tục hành chính tại các địa phương được đơn giản hóa, tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong giải quyết

Trong công tác chuyển đổi số, tới đây, UBND TP sẽ tập trung vào 4 nhóm nội dung cơ bản của chuyển đổi số: Số hóa thực thể (định danh cá nhân, đất đai, nhà cửa, định vị, bản đồ số, thông tin tài liệu hành chính công… phục vụ người dân, doanh nghiệp; Số hóa quy trình (phương thức phối hợp các hoạt động trong hệ thống); Rà soát, xây dựng cơ chế, hoặc kiến nghị những quy định không thuộc thẩm quyền của UBND TP; Chuyển đổi số, chính là thực hiện quá trình đổi mới sáng tạo để tạo ra sản phẩm dịch vụ với 3 nền tảng (hạ tầng truyền thống được thông minh hóa, hạ tầng truyền thống, văn hóa số) hướng tới hình thành 3 trụ cột: Chính quyền số - kinh tế số - xã hội số.

Về những vấn đề liên quan đến thu ngân sách và khơi thông nguồn lực của nền kinh tế, bên cạnh các biện pháp quyết liệt hiệu quả, Hà Nội sẽ tập trung quyết liệt kiểm tra, thu hồi các dự án ngoài ngân sách chậm triển khai. Cụ thể là 712 dự án, tổng diện tích đất được cấp cho các dự án trên là hơn 5.000ha) để nâng cao hiệu quả sử dụng đất, tập trung thu hút các nguồn lực để phát triển.

Phó Chủ tịch UBND TP cho biết, thời gian qua, Chủ tịch UBND TP đã trực tiếp chủ trì làm việc với các Sở, ngành để xem xét, chỉ đạo xử lý, giải quyết cụ thể đối với các dự án chậm triển khai trên địa bàn từng quận, huyện, thị xã. Thời gian qua, đã làm việc với các quận, huyện: Mê Linh, Thạch Thất, Quốc Oai, Nam Từ Liêm, Cầu Giấy. Ngay sau kỳ họp HĐND TP, Chủ tịch UBND TP tiếp tục làm việc với các quận, huyện có nhiều dự án chậm, như: Hoàng Mai, Long Biên, Hoài Đức...

Liên quan đến nhóm các vấn đề về quản lý, phát triển đô thị, vệ sinh môi trường, dân sinh bức xúc, TP xác định tiếp tục tập trung hoàn thành 3 nội dung quan trọng trong năm 2023: Xây dựng Quy hoạch Thủ đô, Điều chỉnh tổng thể Quy hoạch chung Thủ đô; Luật Thủ đô sửa đổi nhằm xây dựng thể chế phát triển đồng bộ. Ngoài ra, đối với các vấn đề dân sinh bức xúc và các đại biểu có ý kiến như vấn đề chung cư cũ, ô nhiễm môi trường… UBND TP sẽ chỉ đạo các Sở, ban ngành tiếp tục triển khai giải quyết với tinh thần khẩn trương, quyết liệt, và phục vụ Nhân dân.

Phó Chủ tịch UBND TP nhấn mạnh, khâu quan trọng mang tính quyết định nhất là con người, trong đó việc lựa chọn người đứng đầu là quan trọng nhất. Do đó, cùng với với việc rà soát hoàn thiện cơ chế, chính sách, UBND TP sẵn sàng và kiên quyết xử lý, thay thế những cán bộ công chức hạn chế năng lực, không có tinh thần thái độ phục vụ Nhân dân vì mục tiêu chung.

Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh khẳng định, chủ trương phân cấp, ủy quyền là đúng, trong quá trình thực hiện thường xuyên rà soát, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế để thực hiện tốt hơn.

Về những nhiệm vụ, giải pháp trong thời gian tới đối với việc tiếp tục phân cấp, ủy quyền, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Bí thư Thành ủy, Chủ tịch UBND TP Trần Sỹ Thanh cho biết, TP đã tiến hành rà soát, kiểm kê các thủ tục hành chính thuộc cấp TP, cấp huyện và cấp xã. Từ đó thực hiện phân cấp, ủy quyền thủ tục hành chính cho các cấp.

Không phải phân cấp xong rồi để đấy, mà phân cấp phải trên thực tiễn, có quy trình, có kiểm tra. 100% các nội dung phân cấp đều cơ bản đã có quy trình hướng dẫn thực hiện. Ủy quyền đến đâu thì phân cấp, phân quyền đến đó.

Chủ tịch UBND TP Hà Nội khẳng định, chủ trương phân cấp, ủy quyền là đúng, trong quá trình thực hiện thường xuyên rà soát, điều chỉnh cho phù hợp với thực tế để thực hiện tốt hơn. Phân cấp, ủy quyền không có nghĩa bắt các quận, huyện phải mặc một “chiếc áo” giống nhau mà phải căn cứ vào năng lực, trình độ, số lượng cán bộ để phân cấp, ủy quyền phù hợp, linh hoạt.

Nhận định khối lượng công việc của TP là vô cùng lớn trong khi nhân lực có hạn, Chủ tịch UBND TP mong cử tri và nhân dân Thủ đô chia sẻ với bộ máy hành chính Nhà nước TP dù đã cố gắng hết sức nhưng vẫn còn chưa đáp ứng được kỳ vọng.

“Chúng tôi hứa, tới đây dưới sự lãnh đạo của Thành ủy, đặc biệt là sau khi có Nghị quyết của Thành ủy về chấn chỉnh kỷ luật, kỷ cương của đội ngũ cán bộ, kết hợp với rà soát, đánh giá, tổ chức bộ máy, luân chuyển, điều động cán bộ, mỗi người sẽ làm việc bằng hai, bằng ba để chúng ta xây dựng Thủ đô ngày càng văn minh, giàu đẹp hơn”, Chủ tịch UBND TP Hà Nội Trần Sỹ Thanh nhấn mạnh.

Kỳ họp thứ 12 của HĐND TP đã tái chất vấn việc thực hiện các cam kết, lời hứa và những vấn đề đã được HĐND, Thường trực HĐND TP quyết nghị, kết luận tại các phiên chất vấn, giải trình.

Theo Chủ tịch HĐND TP Nguyễn Ngọc Tuấn: Từ đầu nhiệm kỳ 2021 - 2026 đến nay, HĐND TP đã tổ chức 3 phiên chất vấn, Thường trực HĐND TP tổ chức 1 phiên chất vấn và 2 phiên giải trình. Nhiều nội dung, vấn đề sau chất vấn, giải trình đã được UBND TP, các Sở, ngành và các cơ quan liên quan thuộc TP tập trung triển khai, thực hiện và có những chuyển biến rõ nét.

Tuy nhiên, qua báo cáo của UBND TP; Giám sát của Thường trực HĐND, các Ban HĐND và các đại biểu HĐND TP và ý kiến, kiến nghị của cử tri, một số nội dung, vấn đề đã được HĐND, Thường trực HĐND TP quyết nghị, kết luận nhưng thực hiện còn chậm, chưa hiệu quả, cần được tái chất vấn để làm rõ nguyên nhân, trách nhiệm, lộ trình và có các giải pháp quyết liệt, hiệu quả hơn nữa để thúc đẩy nhanh tiến độ trong thời gian tới.

Bên cạnh nội dung tái chất vấn, phần lớn thời gian của phiên chất vấn, HĐND TP đã dành để chất vấn về nhóm vấn đề: Công tác cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử và chuyển đổi số trong hoạt động của các cơ quan Nhà nước thuộc TP.

Việc lựa chọn nội dung này, theo HĐND TP Hà Nội, qua giám sát cho thấy, đã có nhiều kết quả và chuyển biến trong các lĩnh vực và các cơ quan của TP trong thời gian qua. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đã đạt được còn có các tồn tại, hạn chế, bất cập, vướng mắc, khó khăn liên quan đến xây dựng cơ chế, chính sách, cải cách thủ tục hành chính, tổ chức bộ máy, chế độ công vụ ảnh hưởng đến chất lượng, hiệu quả của công tác cải cách hành chính, xây dựng chính quyền điện tử và chuyển đổi số trong các cơ quan Nhà nước thuộc TP.

Ngoài ra, đây là nội dung quan trọng, cần thiết, được Thường trực, Ban Thường vụ Thành ủy và đồng chí Bí thư Thành ủy rất quan tâm, tập trung lãnh đạo, chỉ đạo, cần được HĐND TP chất vấn để xác định rõ nguyên nhân, trách nhiệm và lộ trình, giải pháp khắc phục.

Tại phiên chất vấn đã có 40 lượt đại biểu đặt câu hỏi chất vấn cũng như tranh luận để làm rõ các vấn đề; trong 40 đại biểu có 35 lượt chất vấn, 5 lượt tranh luận, trong đó số đại biểu không chuyên trách tham gia nhiều, trong đó có 3 đồng chí Phó Chủ tịch UBND TP, 13 đồng chí Giám đốc Sở, ban, ngành và 5 đồng chí Chủ tịch UBND quận, huyện đã tham gia trả lời, báo cáo, giải trình những nội dung liên quan. Đây là kỳ đông đại biểu là thành viên UBND nhất với trả lời rất trách nhiệm, lan toả trong hệ thống chính trị.

Chủ tịch HĐND TP nhận định, kết quả phiên chất vấn cho thấy, các đại biểu HĐND TP nắm chắc tình hình (nhất là tiến độ thực hiện các nghị quyết, kết luận của HĐND, Thường trực HĐND TP), phản ánh đúng tâm tư, nguyện vọng của cử tri và Nhân dân; Nêu câu hỏi ngắn gọn, rõ ràng, bám sát vào nội dung chất vấn, tái chất vấn, với tinh thần thẳng thắn, xây dựng, trách nhiệm.

Nội dung chất vấn, tái chất vấn của đại biểu HĐND TP thể hiện vai trò, trách nhiệm, quyền giám sát của HĐND, đồng thời là sự chia sẻ, đồng hành với UBND TP trong chỉ đạo, điều hành, triển khai các nhiệm vụ, giải pháp, đáp ứng niềm tin và sự mong mỏi của cử tri và Nhân dân Thủ đô.

Bên cạnh đó, Chủ tịch UBND TP, các Phó Chủ tịch UBND TP, Giám đốc, Thủ trưởng các Sở, ban, ngành, quận, huyện… tham gia trả lời chất vấn với tinh thần trách nhiệm cao, đúng trọng tâm, không né tránh, giải trình làm rõ nhiều vấn đề đại biểu nêu; Cùng với việc thừa nhận những tồn tại, hạn chế của ngành, lĩnh vực đã đưa ra những giải pháp thiết thực, hiệu quả, khả thi trong thời gian trước mắt và lâu dài…

Nhìn lại từ đầu nhiệm kỳ tới nay, có thể thấy, nững đổi mới trong hoạt động của cơ quan dân cử TP Hà Nội đang góp phần quan trọng mang lại những đổi thay tích cực cho Thủ đô. Với kết quả từ kỳ họp thứ 12 của HĐND TP cùng 22 nghị quyết quan trọng được HĐND TP thông qua tại kỳ họp này, Thủ đô Hà Nội sẽ tiếp tục đạt được những kết quả quan trọng trong thời gian tới; Giữ vững vị thế là đầu tàu của cả nước, cùng cả nước tiến gần tới những mục tiêu dài hạn mà Đảng, Quốc hội, Chính phủ đã đề ra...