Kỳ 2: Cần ngăn chặn những thông tin sai lệch

Phụ huynh cần đưa con đi tiêm vắc-xin theo đúng hướng dẫn, không nên tin vào các tin đồn thất thiệt...

Bài liên quan

Tẩy chay vắc-xin, cái giá phải trả rất đắt - Kỳ 1: Báo động tỷ lệ tiêm chủng đang giảm

Bùng nổ các thông tin thất thiệt trên mạng xã hội

Trên các mạng xã hội, nhiều nhóm “chống vắc-xin” đưa ra hàng loạt thông tin sai lệch về hiệu quả của vắc-xin. Những người theo phong trào này cho rằng, tiêm vắc-xin có thể sẽ gây nguy hiểm cho sức khỏe, tính mạng của con em họ. Thay vì chủ động tiêm, phòng virus gây bệnh, họ để hệ thống miễn dịch của cơ thể tự đề kháng với dịch bệnh.

Ngoài ra, sự thiếu thông tin, thiếu hiểu biết và bảo thủ của một số người dân cũng là căn nguyên khiến phong trào "nói không với vắc-xin" lan rộng, gây nguy hiểm cho sức khỏe của cộng đồng. Chỉ cần một thông tin chưa được xác thực, có quan điểm đi ngược lại thành tựu của khoa học xuất hiện trên mạng xã hội cũng khiến họ bị dao động.

Trong khi đó, ngành Y học đang cố gắng tìm ra các giải pháp phòng bệnh thì nhiều phụ huynh đã từ chối vắc-xin. Bệnh sởi, quai bị và các bệnh khác bắt đầu quay lại, bùng phát một phần nguyên nhân do các phong trào “chống vắc-xin” trên mạng xã hội.

Chị Mai Chi (ở Nguyễn Trãi, Hà Nội) cho biết: “Tôi thường xuyên tham gia các nhóm cha mẹ, hội của bé trên Facebook. Những thông tin sai lệch cảnh báo về vắc-xin xuất hiện hàng ngày trên những hội nhóm này đã gây hoang mang cho các cha mẹ. Hầu hết, đó đều là những thông tin theo kiểu “nghe nói”, “tam sao thất bản” về các ca tử vong sau khi tiêm vắc-xin; biến chứng của tiêm chủng mà không hề có thông tin hình ảnh, bằng chứng cụ thể. Là một người mẹ rất quan tâm tới sức khoẻ của con cái, tôi vẫn thường khuyên mọi người nếu thắc mắc về vắc-xin hãy tham khảo ý kiến của chuyên gia sức khỏe hơn là một “người nào đó” trên mạng. Trong khi đó, bản thân những người đưa ra lời khuyên trên mạng xã hội không hề được đào tạo về Y khoa. Hiểu biết về y học của họ chỉ qua vài thông tin truyền miệng thiếu căn cứ. Trẻ em không có tội, chính sự hiểu biết không đầy đủ của người lớn đã đẩy con trẻ vào chỗ nguy hiểm”.

Gần đây, Facebook và YouTube đã công bố nhiều biện pháp cụ thể chống thông tin giả về vắc-xin trong bối cảnh dư luận chỉ trích các mạng xã hội đã tạo điều kiện cho sự phát triển của phong trào “nói không với vắc-xin". Facebook đang tìm các biện pháp bổ sung để chống lại vấn nạn này. Nó có thể bao gồm giảm hoặc gỡ bỏ loại nội dung này khỏi những gợi ý, trong đó có gợi ý các nhóm nên tham gia và giáng cấp nội dung anti vắc-xin trong kết quả tìm kiếm; đồng thời bảo đảm thông tin chính thống, chất lượng được chia sẻ. Google dù chưa có phản hồi nhưng đã áp dụng các biện pháp tương tự.

Pinterest, một trong các trang mạng xã hội cũng đang nỗ lực xóa bỏ các thông tin sai lệch về chống vắc-xin. Cụ thể, mạng xã hội này đã thay đổi chính sách hồi năm ngoái liên quan đến các nội dung chống vắc-xin. Mạng xã hội này bắt đầu chặn các tìm kiếm liên quan đến tiêm chủng vắc-xin và chữa trị ung thư từ năm ngoái, do các kết quả tìm kiếm có thể dẫn đến những thông tin sai lệch.

Trước đó, ngày 22/6, YouTube đã thông báo dỡ bỏ các quảng cáo trong các video chống vắc-xin, ngăn chặn một trong những cách kiếm tiền từ các video này. Tuyên bố của YouTube nhấn mạnh, công ty có những chính sách nghiêm ngặt quản lý các video được phép hiện quảng cáo và các video có nội dung tuyên truyền chống vắc-xin đã vi phạm chính sách của công ty.

Đẩy mạnh truyền thông về công tác tiêm chủng

Theo dự báo, năm 2019, nguy cơ các dịch bệnh có thể tiếp tục bùng phát, đặc biệt là dịch bệnh nguy hiểm lây truyền qua đường hô hấp và tiêu hóa; bệnh do vi khuẩn và côn trùng gây ra. Mặt khác, biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường và ý thức vệ sinh, phòng bệnh của người dân chưa tốt là điều kiện cho vi rút, vi khuẩn và các dịch bệnh mới, dịch bệnh lạ phát sinh.

Nhằm hạn chế thiệt hại đến mức thấp nhất khi có dịch bệnh xảy ra, ngay từ đầu năm 2019, Ban Tuyên giáo Thành ủy đề nghị Sở Y tế Hà Nội tăng cường công tác tuyên truyền phòng, chống dịch bệnh; chỉ đạo các cơ sở y tế nâng cao chất lượng và hiệu quả công tác tiêm chủng mở rộng; giám sát phát hiện sớm ca bệnh dịch, xử lý kịp thời không để dịch bùng phát.

Sở Thông tin và Truyền thông Hà Nội chỉ đạo các cơ quan báo chí của thành phố phối hợp với các Sở, ngành, UBND quận, huyện, thị xã tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức phòng, chống dịch bệnh; tuyên truyền, giáo dục về các lợi ích của tiêm chủng, phòng bệnh và những rủi ro có thể gặp phải để người dân yên tâm, tin tưởng vào công tác phòng bệnh chủ động.

Để đẩy mạnh việc tuyên truyền tiêm chủng mở rộng, ngành Y tế cần tăng cường sự tham gia, phối hợp của các cơ quan, ban, ngành, tổ chức chính trị xã hội, đoàn thể với nhiều hoạt động cụ thể; vận động người dân hưởng ứng dịch vụ tiêm chủng tại địa phương; chú trọng công tác kiểm tra, giám sát đôn đốc chỉ đạo tuyến dưới.

Bên cạnh đó, Bộ Y tế cũng cần quan tâm tập huấn sử dụng phần mềm quản lý thông tin tiêm chủng quốc gia cho cán bộ làm công tác tiêm chủng mở rộng tại trung tâm y tế các huyện, thị xã, thành phố; bệnh viện các tuyến và trạm y tế xã, phường, thị trấn; tập huấn về an toàn tiêm chủng, cấp giấy chứng nhận tham gia các tập huấn về an toàn tiêm chủng...

Mặt khác, các địa phương cũng triển khai các hoạt động như tổ chức tiêm chủng hàng tháng; duy trì thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh, tiến tới loại trừ bệnh sởi; củng cố, tăng cường các hoạt động thống kê, báo cáo; kiểm tra, giám sát hỗ trợ công tác tiêm chủng thường xuyên tại tuyến huyện, xã; giám sát phản ứng sau tiêm chủng; đẩy mạnh truyền thông, tuyên truyền về lợi ích của tiêm chủng bằng nhiều hình thức phù hợp...

Ngành Giáo dục phối hợp chỉ đạo triển khai tích cực hoạt động phòng, chống dịch bệnh trong học đường, đặc biệt là các trường mầm non, mẫu giáo và tiểu học; phối hợp với ngành Y tế trong việc tổ chức các chiến dịch tiêm bổ sung vắc-xin tại trường học. Đặc biệt, nhà trường cũng cần tuyên truyền cho cán bộ nhân viên, giáo viên, phụ huynh, học sinh về lợi ích của vắc-xin, cách phòng chống dịch bệnh; thông báo ngay cho các cơ sở y tế khi phát hiện có trường hợp mắc bệnh để phối hợp xử lý.